4 พืชเศรษฐกิจอีสาน หัวใจเกษตรไทย กระดูกสันหลังของชาติ
บทความนี้เป็นการสรุปประเด็นสำคัญจากคลิปวิดีโอ “อีสาน กับ การเกษตร ข้าว มัน อ้อย ยาง ดินแดนแห่งพืชเศรษฐกิจกระดูกสันหลังของชาติ” ประเทศไทยเป็นประเทศเกษตรกรรม เนื่องจากคนไทยทำเกษตรกรรมกว่า 1 ใน 3 ของจำนวนแรงงานทั้งหมดในประเทศ ซึ่งกว่าครึ่งของเกษตรกรในประเทศนั้นเป็นคนภาคอีสาน อีกทั้งภาคอีสานเป็นภาคที่มีพื้นที่ทำการเกษตรมากที่สุด ดังนั้นจะกล่าวได้ว่าภาคอีสานนั้นเป็นกระดูกสันหลังของชาติก็ว่าได้ แต่อาชีพเกษตรกรนั้นกลับมีรายได้น้อยเมื่อเทียบกับอาชีพอื่นๆ และภาคอีสานมีปัจจัยที่ทำให้ไม่สามารถมีผลผลิตดีเท่าที่ควร ปัจจัยหลักที่ส่งผลต่อผลผลิตทางการเกษตรของภาคอีสาน ระบบชลประทาน ภาคการเกษตรของภาคอีสาน เป็นภาคที่พึ่งฟ้าพึ่งฝนจากธรรมชาติเป็นหลัก เนื่องจากระบบชลประทานของภาคอีสานไม่ทั่วถึง โดยมีเพียง 11.9% ของพื้นที่การเกษตร(7.6 ล้านไร่) ที่อยู่ในเขตชลประทาน เท่านั้น อีกทั้งภาคอีสานเป็นภาคที่ปลูกข้าวเยอะ และมีพื้นที่เพาะปลูกข้าวมากที่สุดในประเทศ แต่ข้าวเป็นพืชที่ต้องใช้ปริมาณน้ำในการเพาะปลูกมาก จึงทำให้ผลผลิตต่อไร่ต่ำกว่าปกติและแปรผันตามฟ้าฝนจากธรรมชาติ ปัญหาดิน ดินในภาคอีสานเป็นดินทรายไม่อุ้มน้ำ ทำให้เก็บน้ำได้น้อยและเมื่อเข้าสู่ฤดูฝนทำให้เกิดปัญหาน้ำท่วมได้ง่าย ดังนั้นภาคอีสานเผชิญทั้งปัญหาภัยแล้งและน้ำท่วมภายในปีเดียวกัน ซึ่งแตกต่างจากภาคกลางที่เป็นดินเหนียว จึงเหมาะกับการทำการเกษตรมากกว่าภาคอีสาน และอีกหนึ่งปัจจัยสำคัญคือภาคอีสานเผชิญกับปัญหาดินเค็ม เนื่องจากดินเค็มแพร่กระจายอยู่ทั่วจังหวัดในภาคอีสาน ทำให้ภาคอีสานทำการเกษตรได้ยากกว่าภาคอื่นๆ ถึงแม้ว่าภาคอีสานจะมีอุปสรรคที่ส่งผลต่อผลผลิตทางการเกษตร แต่ภาคอีสานก็ยังถือว่าเป็นภาคที่มีผลผลิตทางการเกษตรเยอะเป็นอันดับต้นๆของประเทศ ซึ่งพืชเศรษฐกิจสำคัญของภาคอีสานคือ ข้าว มันสำปะหลัง อ้อย และยางพารา ซึ่งเนื้อหาภายในคลิปวีดิโอนั้นได้พูดถึงเพียงแค่ ข้าว มันสำปะหลัง และยางพาราเท่านั้น ข้าว ภาคอีสานเป็นภาคที่พื้นที่เพาะปลูกข้าวข้าวนาปีมากกว่า 39 ล้านไร่ หรือคิดเป็นสัดส่วน 61.9% ของขนาดพื้นที่เพาะปลูกข้าวนาปีทั้งหมดในประเทศ และมีผลผลิตมากกว่า 13 ล้านตัน หรือคิดเป็นสัดส่วน 48.1% ของผลผลิตปลูกข้าวนาปีทั้งหมดในประเทศ ซึ่งทั้งพื้นที่เพาะปลูกและผลผลิตข้าวนาปีในอีสานมากเป็นอันดับที่ 1 ของประเทศ และยังเป็นแหล่งผลิตข้าวหอมดอกมะลิ 105 ที่มีคุณภาพดีที่สุดในประเทศโดยเฉพาะอย่างยิ่งในเขตทุ่งกุลาร้องไห้ ส่วนข้าวนาปรัง ภาคอีสานมีผลผลิตข้าวนาปรังอยู่ที่1,080,911 ตัน หรือคิดเป็นสัดส่วน 17.5% ของผลผลิตข้าวนาปรังทั้งหมดในประเทศ และมีผลผลิตต่อพื้นที่เก็บเกี่ยวอยู่ 574 กิโลกรัม/ไร่ โดยข้าวที่มีชื่อเสียงในภาคอีสานคือ ข้าวหอมทุ่งกุลาร้องไห้ ซึ่งคือพันธุ์ข้าวขาวดอกมะลิ 105 ซึ่งได้รับการขึ้นทะเบียนรับรองจากกรมทรัพย์สินทางปัญญาให้เป็น สินค้าสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ (Geographical Indications : GI) เมื่อวันที่ 24 ตุลาคม 2550 โดยมีข้อกำหนดว่าต้องปลูกที่ทุ่งกุลาร้องไห้เท่านั้น มันสำปะหลัง ในภาคภาคตะวันออกเฉียงเหนือของเรามีพื้นที่เพาะปลูกมันสำปะหลังมากกว่า 5.9 ล้านไร่ หรือคิดเป็นสัดส่วน 54% ของขนาดพื้นที่เพาะปลูกมันสำปะหลังทั้งหมดในประเทศ และมีผลผลิตมากกว่า 18.7 ล้านตัน หรือคิดเป็นสัดส่วน 55% ของผลผลิตมันสำปะหลังทั้งหมดในประเทศ หากพิจารณารายจังหวัด จะพบว่าผลผลิตมันสำปะหลังในภาคอีสานกระจุกตัวในจังหวัดนครราชสีมามากที่สุดคิดเป็นสัดส่วน 23.82% รองลงมาเป็นชัยภูมิ (11.5%) อุบลราชธานี (9.65%) อุดรธานี (9.07%) และกาฬสินธุ์ (6.56%) ยางพารา ประเทศไทยเป็นประเทศที่ส่งออกยางพารามากที่สุดอันดับ 1 ของโลก มีแหล่งผลิตยางพาราคุณภาพในพื้นที่ภาคใต้ แต่ภาคอีสานก็เป็นภาคที่ปลูกยางพาราและสามารถผลิตน้ำยางที่มีคุณภาพเป็นอันดับ 2 […]
4 พืชเศรษฐกิจอีสาน หัวใจเกษตรไทย กระดูกสันหลังของชาติ อ่านเพิ่มเติม »
