หากจะกล่าวถึงอาชีพหรือธุรกิจสุดฮิตในอดีต ที่เลือนหายตามกาลเวลา ก็คงมีหลากหลายให้หลายคนนึกถึง ซึ่งอาชีพและธุรกิจในอดีตหลายอย่างได้สูญหายไปตามกาลเวลาด้วยสาเหตุหลัก ๆ ดังนี้:

• ความก้าวหน้าทางเทคโนโลยี:
  • เทคโนโลยีใหม่ ๆ เข้ามาแทนที่วิธีการทำงานแบบเดิม ๆ เช่น การเกิดขึ้นของเครื่องจักรในโรงงาน ทำให้แรงงานคนลดลง หรือการมาของอินเทอร์เน็ตทำให้ธุรกิจร้านเช่าวิดีโอหายไป
  • ระบบอัตโนมัติและปัญญาประดิษฐ์ (AI) เข้ามามีบทบาทมากขึ้นในหลายอุตสาหกรรม ทำให้งานบางประเภทถูกแทนที่ด้วยเครื่องจักร
• การเปลี่ยนแปลงทางสังคมและวัฒนธรรม:
  • วิถีชีวิตของผู้คนเปลี่ยนไป ทำให้ความต้องการสินค้าและบริการบางอย่างลดลง เช่น การที่คนหันมาดูหนังออนไลน์ ทำให้โรงภาพยนตร์แบบสแตนด์อโลนน้อยลง
  • ค่านิยมและความสนใจของผู้คนเปลี่ยนไป ทำให้ธุรกิจบางประเภทไม่ได้รับความนิยมเหมือนในอดีต
• การเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจ:
  • การแข่งขันในตลาดที่สูงขึ้น ทำให้ธุรกิจขนาดเล็กหรือธุรกิจแบบดั้งเดิมไม่สามารถแข่งขันได้
  • ภาวะเศรษฐกิจถดถอยหรือวิกฤตเศรษฐกิจ ทำให้ธุรกิจบางประเภทต้องปิดตัวลง
• การเปลี่ยนแปลงด้านกฎหมายและนโยบาย:
  • กฎหมายและนโยบายใหม่ ๆ ที่เกี่ยวข้องกับสิ่งแวดล้อม สุขภาพ หรือความปลอดภัย อาจทำให้ธุรกิจบางประเภทไม่สามารถดำเนินงานได้
  • การเปลี่ยนแปลงกฎหมายแรงงานอาจส่งผลกระทบต่ออาชีพบางประเภท
• การเปลี่ยนแปลงของพฤติกรรมผู้บริโภค:
  • ผู้บริโภคมีความต้องการความสะดวกสบายมากขึ้น ทำให้ธุรกิจแบบดั้งเดิมปรับตัวไม่ทัน
  • ผู้บริโภคมีความต้องการสินค้าและบริการที่หลากหลายมากขึ้น ทำให้ธุรกิจที่จำกัดตัวเลือกไม่สามารถอยู่รอดได้

 

1. อาชีพทำนาเกลือ/บ่อเกลือ หรือ การทำเกลือสินเธาว์

อาชีพทำบ่อเกลือในภาคอีสาน หรือที่เรียกกันว่า “การทำเกลือสินเธาว์” เป็นอาชีพเก่าแก่ที่สืบทอดกันมาหลายชั่วอายุคน โดยมีลักษณะเฉพาะตัวที่แตกต่างจากการทำนาเกลือทะเล

ลักษณะการทำบ่อเกลือสินเธาว์:

• แหล่งที่มาของเกลือ:
  • เกลือสินเธาว์ได้มาจากน้ำเกลือใต้ดิน ซึ่งมีอยู่ทั่วไปในภาคอีสาน
  • ชาวบ้านจะขุดบ่อลงไปในดิน เพื่อเอาน้ำเกลือขึ้นมา
• กระบวนการผลิต:
  • น้ำเกลือที่ได้จะถูกนำมาต้มในกระทะใบบัวขนาดใหญ่ โดยใช้ฟืนเป็นเชื้อเพลิง
  • เมื่อน้ำระเหยออกไป เกลือจะตกผลึกและจับตัวเป็นก้อน
  • จากนั้นชาวบ้านจะตักเกลือขึ้นมาใส่ใน “บาก” ซึ่งเป็นภาชนะสานจากไม้ไผ่ เพื่อให้เกลือสะเด็ดน้ำและแห้ง
• ช่วงเวลาการผลิต:
  • การทำเกลือสินเธาว์มักทำในช่วงฤดูแล้ง ระหว่างเดือนกุมภาพันธ์ถึงเมษายน เนื่องจากเป็นช่วงที่น้ำในบ่อเกลือมีความเข้มข้นสูงสุด
• ความสำคัญทางวัฒนธรรม:
  • การทำเกลือสินเธาว์เป็นส่วนหนึ่งของวิถีชีวิตและวัฒนธรรมของคนอีสาน
  • เป็นอาชีพที่สร้างรายได้ให้กับชุมชน และมีการถ่ายทอดภูมิปัญญาจากรุ่นสู่รุ่น

สถานการณ์ปัจจุบัน:

• แม้ว่าการทำเกลือสินเธาว์จะยังคงมีอยู่ แต่ก็ได้รับผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจและสังคม
• คนรุ่นใหม่จำนวนมากหันไปทำงานในภาคอุตสาหกรรมและบริการ ทำให้แรงงานในภาคเกษตรกรรมลดลง
• ในปัจจุบันได้มีการส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม ในบริเวณบ่อเกลือ ทำให้มีรายได้เพิ่มจากการท่องเที่ยวอีกด้วย

ตัวอย่างพื้นที่ทำบ่อเกลือสินเธาว์:

• อำเภอบ้านไผ่ จังหวัดขอนแก่น
• อำเภอเซกา จังหวัดบึงกาฬ

การทำบ่อเกลือสินเธาว์จึงเป็นอาชีพที่มีความสำคัญต่อประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมของภาคอีสาน และยังคงเป็นแหล่งรายได้ที่สำคัญสำหรับชุมชนในบางพื้นที่

🔎พาเปิดเบิ่ง เกลือหิน (rock salt)🧂🪨ขุมสมบัติล้านปีแห่งแดนอีสาน

2. หมาแลกคุ

“ธุรกิจหมาแลกคุถัง” หมายถึง การค้าสุนัขในอดีตที่พ่อค้าจะขับรถเร่ไปตามหมู่บ้านในแถบภาคอีสานของประเทศไทย เพื่อแลกสุนัขกับสิ่งของเครื่องใช้ในครัวเรือน เช่น ถังน้ำพลาสติก (คุถัง) กะละมัง หรือสิ่งของอื่น ๆ

ต่อไปนี้เป็นข้อมูลเกี่ยวกับธุรกิจดังกล่าว:

• ที่มา:

  • ธุรกิจนี้มีมานานหลายสิบปี โดยมีจุดเริ่มต้นจากการที่ชาวบ้านในชนบทบางส่วนมองว่าการค้าสุนัขเป็นอาชีพที่สร้างรายได้
  • สุนัขที่ถูกนำมาแลกส่วนใหญ่มักเป็นสุนัขที่มีปัญหา เช่น สุนัขจรจัด สุนัขดุร้าย หรือสุนัขที่สร้างความเดือดร้อนให้เจ้าของ

• กระบวนการ:

  • พ่อค้าจะขับรถตระเวนไปตามหมู่บ้านเพื่อแลกสุนัขกับสิ่งของ
  • เมื่อได้สุนัขจำนวนหนึ่งแล้ว จะนำไปขายต่อให้กับพ่อค้าคนกลาง หรือส่งไปยังโรงฆ่าสัตว์เพื่อนำเนื้อไปจำหน่าย
  • ปลายทางส่วนใหญ่จะส่งออกไปยังประเทศเพื่อนบ้าน เช่น เวียดนาม

• ผลกระทบ:

  • ธุรกิจนี้สร้างความสะเทือนใจให้กับคนรักสัตว์จำนวนมาก เนื่องจากมองว่าเป็นการทารุณกรรมสัตว์
  • ส่งผลกระทบต่อภาพลักษณ์ของประเทศไทยในสายตาของนานาชาติ
  • ปัจจุบันการค้าสุนัขได้ถูกต่อต้านและมีการบังคับใช้กฎหมายเพื่อหยุดการกระทำดังกล่าว

แม้ว่าในปัจจุบันธุรกิจนี้จะลดน้อยลงไปมาก แต่ก็ยังคงมีรายงานการลักลอบค้าสุนัขอยู่บ้าง ซึ่งหน่วยงานที่เกี่ยวข้องกำลังดำเนินการปราบปรามอย่างต่อเนื่อง

ภาพจาก: “หมาแลกคุ” สู่ธุรกิจส่งนอก

3. อาชีพคนส่งโทรเลข (Telegraph Operator)

อาชีพคนส่งโทรเลข (Telegraph Operator) คืออาชีพที่เกี่ยวข้องกับการรับส่งข้อความผ่านระบบโทรเลข ซึ่งเป็นระบบสื่อสารทางไกลที่ใช้สัญญาณไฟฟ้าในการส่งข้อมูล โดยข้อความจะถูกแปลงเป็นรหัสสัญญาณไฟฟ้า (รหัสมอร์ส) แล้วส่งไปยังปลายทาง และแปลงกลับเป็นข้อความอีกครั้ง

ลักษณะของอาชีพ:

• การรับส่งข้อความ:
  • คนส่งโทรเลขมีหน้าที่รับส่งข้อความโทรเลขระหว่างผู้ส่งและผู้รับ
  • แปลงข้อความธรรมดาเป็นรหัสมอร์ส (หรือรหัสโทรพิมพ์) เพื่อส่งผ่านสายโทรเลข
  • รับรหัสมอร์สที่ส่งมาจากปลายทาง และแปลงกลับเป็นข้อความธรรมดา
• การดูแลรักษาอุปกรณ์:
  • ดูแลรักษาเครื่องส่งและรับโทรเลขให้พร้อมใช้งาน
  • แก้ไขปัญหาทางเทคนิคที่เกิดขึ้นกับระบบโทรเลข
• การทำงาน:
  • ทำงานในสถานีโทรเลขหรือสำนักงานไปรษณีย์โทรเลข
  • ทำงานเป็นกะ เนื่องจากต้องให้บริการตลอด 24 ชั่วโมง

สาเหตุการหายไปของอาชีพ:

• การพัฒนาของเทคโนโลยีการสื่อสาร:
  • การเกิดขึ้นของโทรศัพท์และอินเทอร์เน็ต ทำให้การสื่อสารทางไกลสะดวกและรวดเร็วขึ้น
  • โทรเลขจึงถูกแทนที่ด้วยเทคโนโลยีการสื่อสารสมัยใหม่
• ความสะดวกและรวดเร็วของเทคโนโลยีใหม่:
  • การสื่อสารผ่านโทรศัพท์และอินเทอร์เน็ตมีความสะดวกและรวดเร็วกว่าการส่งโทรเลข
  • ทำให้ผู้คนหันมาใช้เทคโนโลยีใหม่ ๆ แทนการส่งโทรเลข

ข้อมูลเพิ่มเติม:

• ในประเทศไทย กิจการโทรเลขเริ่มขึ้นในสมัยรัชกาลที่ 5
• โทรเลขเคยเป็นระบบสื่อสารทางไกลที่สำคัญที่สุดในอดีต
• ในปัจจุบันโทรเลขได้ถูกแทนที่ด้วยเทคโนโลยีอื่นๆอย่างสมบูรณ์แล้ว

4. ร้านขายเทปคาสเซ็ทท์

ร้านขายเทปคาสเซ็ทท์ คือธุรกิจที่จำหน่ายเทปคาสเซ็ทท์ ซึ่งเป็นสื่อบันทึกเสียงแบบอนาล็อกที่ได้รับความนิยมอย่างมากในช่วงทศวรรษ 1970 ถึง 1990 ร้านเหล่านี้เป็นแหล่งรวมเทปเพลงหลากหลายประเภท ทั้งเพลงไทยและเพลงสากล รวมถึงเครื่องเล่นเทปคาสเซ็ทท์และอุปกรณ์เสริมต่างๆ

ลักษณะของร้านขายเทปคาสเซ็ทท์:

• สินค้า:
  • เทปเพลงหลากหลายประเภท ทั้งเพลงใหม่และเพลงเก่า
  • เครื่องเล่นเทปคาสเซ็ทท์แบบพกพาและแบบตั้งโต๊ะ
  • อุปกรณ์เสริม เช่น หูฟัง เทปเปล่า และน้ำยาทำความสะอาดหัวเทป
• บรรยากาศ:
  • ร้านขายเทปคาสเซ็ทท์มักมีบรรยากาศที่เป็นกันเองและอบอุ่น
  • พนักงานขายมักมีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับเพลงและเทปคาสเซ็ทท์เป็นอย่างดี
  • ร้านบางแห่งอาจมีมุมฟังเพลงให้ลูกค้าได้ทดลองฟังก่อนตัดสินใจซื้อ
• กลุ่มลูกค้า:
  • ผู้ที่ชื่นชอบเพลงและสะสมเทปคาสเซ็ทท์
  • ผู้ที่ต้องการฟังเพลงในรูปแบบอนาล็อก
  • ผู้ที่ต้องการหาเทปเพลงหายาก

สถานการณ์ปัจจุบัน:

• แม้ว่าเทปคาสเซ็ทท์จะหมดความนิยมไปในช่วงต้นทศวรรษ 2000 แต่ในปัจจุบันได้กลับมาได้รับความนิยมอีกครั้งในกลุ่มผู้ที่ชื่นชอบเพลงและสะสมเทปคาสเซ็ทท์
• ร้านขายเทปคาสเซ็ทท์ส่วนใหญ่ได้ปรับตัวโดยการขายเทปคาสเซ็ทท์ออนไลน์ หรือขายควบคู่ไปกับสินค้าอื่นๆ เช่น แผ่นเสียงไวนิล
• ในปัจจุบันร้านค้าออนไลน์ต่างๆเช่น Shopee, Lazada และ Facebook Marketplace ได้กลายเป็นแหล่งซื้อ-ขาย เทปคาสเซ็ทที่สำคัญ.
• นอกจากนั้นยังมีร้านค้าที่เปิดหน้าร้านและทำการผลิตเทปคาสเซ็ทท์ออกมาใหม่ๆให้ศิลปินที่ต้องการผลิตเทปคาสเซ็ทท์อีกด้วย

ปัจจัยที่ทำให้เทปคาสเซ็ทท์กลับมาได้รับความนิยม:

• ความรู้สึกถึงวันวาน: เทปคาสเซ็ทท์เป็นสัญลักษณ์ของยุคสมัยที่หลายคนคิดถึง
• คุณภาพเสียง: หลายคนชื่นชอบคุณภาพเสียงแบบอนาล็อกของเทปคาสเซ็ทท์
• ความหายาก: เทปคาสเซ็ทท์บางอัลบั้มเป็นของหายากและมีมูลค่าสูง
• กระแสความนิยม: ในปัจจุบันได้กลับมาเป็นกระแสความนิยมในกลุ่มคนฟังเพลงอีกครั้ง

ถึงแม้ว่าร้านขายเทปคาสเซ็ทท์จะไม่ได้รับความนิยมเท่าในอดีต แต่ก็ยังคงมีกลุ่มลูกค้าที่ให้ความสนใจและสนับสนุนธุรกิจนี้อยู่

ภาพจาก ชี้จุดเทปคาสเซทในเขตจังหวัดอุบลราชธานี

 

5. ธุรกิจตั้งแผงมือถือให้ยืมโทรรายนาที และ ตู้โทรศัพท์หยอดเหรียญ

ธุรกิจตั้งแผงมือถือให้ยืมโทรรายนาที เป็นธุรกิจที่เคยได้รับความนิยมในอดีต โดยเฉพาะในช่วงที่โทรศัพท์มือถือยังมีราคาแพงและไม่ได้แพร่หลายเหมือนในปัจจุบัน ลักษณะของธุรกิจนี้คือ:

• ลักษณะธุรกิจ:

  • ผู้ประกอบการจะตั้งแผงหรือโต๊ะเล็ก ๆ ตามสถานที่ชุมชน เช่น ตลาดสด สถานีขนส่ง หรือริมถนน
  • มีโทรศัพท์มือถือหลายเครื่องให้ลูกค้าเช่าใช้ โดยคิดค่าบริการเป็นรายนาที
  • ส่วนใหญ่ลูกค้าจะเป็นผู้ที่ต้องการโทรศัพท์ในระยะเวลาสั้น ๆ เช่น โทรศัพท์ติดต่อธุระด่วน หรือผู้ที่ไม่มีโทรศัพท์มือถือส่วนตัว

• สาเหตุที่ธุรกิจนี้ลดลง:

  • การลดลงของราคามือถือ: ปัจจุบันโทรศัพท์มือถือมีราคาถูกลง ทำให้ผู้คนสามารถซื้อโทรศัพท์มือถือส่วนตัวได้ง่ายขึ้น
  • ความแพร่หลายของโทรศัพท์มือถือ: โทรศัพท์มือถือกลายเป็นสิ่งจำเป็นในชีวิตประจำวัน ทำให้ผู้คนส่วนใหญ่มีโทรศัพท์มือถือส่วนตัว
  • การเกิดขึ้นของบริการโทรศัพท์สาธารณะแบบหยอดเหรียญ: ในช่วงหนึ่งตู้โทรศัพท์สาธารณะแบบหยอดเหรียญได้เข้ามาแทนที่
  • การเข้ามาของอินเตอร์เน็ตและแอปพลิเคชั่นที่สามารถโทรติดต่อกันได้ฟรี หรือมีค่าใช้จ่ายที่ถูกกว่า

• สถานการณ์ปัจจุบัน:

  • ธุรกิจนี้แทบจะไม่มีให้เห็นในปัจจุบัน เนื่องจากปัจจัยที่กล่าวมาข้างต้น
  • อย่างไรก็ตาม บริการให้ยืมโทรศัพท์มือถือในรูปแบบอื่น ๆ ยังคงมีอยู่ เช่น บริการให้ยืมโทรศัพท์มือถือสำหรับนักท่องเที่ยว หรือบริการให้ยืมโทรศัพท์มือถือในงานอีเวนต์ต่าง ๆ
  • นอกจากนี้ผู้ให้บริการเครือข่ายโทรศัพท์มือถือในปัจจุบัน ได้มีบริการให้ยืมค่าโทรและอินเตอร์เน็ตในกรณีฉุกเฉิน

แม้ว่าธุรกิจตั้งแผงมือถือให้ยืมโทรรายนาทีจะหายไป แต่ก็เป็นธุรกิจที่สะท้อนให้เห็นถึงการเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยีและพฤติกรรมของผู้บริโภค

บริการตู้โทรศัพท์หยอดเหรียญ หรือโทรศัพท์สาธารณะแบบหยอดเหรียญ

เป็นบริการโทรศัพท์ที่เปิดให้ประชาชนทั่วไปสามารถใช้งานได้โดยการหยอดเหรียญตามจำนวนเงินที่กำหนด เพื่อโทรออกไปยังหมายเลขโทรศัพท์ที่ต้องการ

ลักษณะของบริการ:

• การใช้งาน:
  • ผู้ใช้บริการต้องหยอดเหรียญตามจำนวนเงินที่กำหนด เพื่อโทรออกไปยังหมายเลขโทรศัพท์ที่ต้องการ
  • อัตราค่าบริการจะแตกต่างกันไปตามระยะทางและเวลาที่ใช้ในการโทร
• สถานที่ติดตั้ง:
  • ตู้โทรศัพท์หยอดเหรียญมักติดตั้งตามสถานที่สาธารณะต่างๆ เช่น ริมถนน สถานีขนส่ง สถานีรถไฟ และห้างสรรพสินค้า
• การดูแลรักษา:
  • ผู้ให้บริการมีหน้าที่ดูแลรักษาตู้โทรศัพท์ให้พร้อมใช้งานอยู่เสมอ รวมถึงการเก็บเงินจากตู้โทรศัพท์

สถานการณ์ปัจจุบัน:

• ในปัจจุบันบริการตู้โทรศัพท์หยอดเหรียญเริ่มลดความนิยมลงอย่างมาก เนื่องจาก:
  • การแพร่หลายของโทรศัพท์มือถือ: ผู้คนส่วนใหญ่มีโทรศัพท์มือถือส่วนตัว ทำให้ไม่จำเป็นต้องใช้ตู้โทรศัพท์หยอดเหรียญ
  • การพัฒนาของเทคโนโลยีการสื่อสาร: การสื่อสารผ่านอินเทอร์เน็ตและแอปพลิเคชันต่างๆ ทำให้การโทรศัพท์มีราคาถูกลงหรือฟรี
• อย่างไรก็ตาม ตู้โทรศัพท์สาธารณะยังคงมีความสำคัญในบางสถานการณ์ เช่น:
  • กรณีฉุกเฉิน: ในบางพื้นที่ ตู้โทรศัพท์สาธารณะอาจเป็นช่องทางเดียวในการติดต่อขอความช่วยเหลือ
  • ผู้ที่ไม่มีโทรศัพท์มือถือ: ผู้ที่ไม่มีโทรศัพท์มือถือส่วนตัวยังคงต้องพึ่งพาตู้โทรศัพท์สาธารณะ
• ในปัจจุบันได้มีการปรับปรุงตู้โทรศัพท์สาธารณะให้เข้ากับยุคสมัยมากขึ้น เช่น ตู้โทรศัพท์สาธารณะรุ่นใหม่ ที่มีบริการครบวงจรในตู้เดียว คุณสมบัติทันสมัยสามารถโทรฉุกเฉินฟรี ให้บริการ WI-FI ฟรี ชาร์จแบตเตอรี่โทรศัพท์ด้วยพอร์ต USB และมีระบบปรับแสงหน้าจอแบบอัตโนมัติเพื่อป้องกันการรบกวนของแสง ทั้งยังสามารถรายงานสภาพอากาศได้ นอกจากนี้ยังติดกล้องวงจรปิดอีกด้วย 

 

 

6. ร้านเช่าวิดีโอ (ร้านเช่าหนัง)

ร้านเช่าวิดีโอ หรือที่เรียกกันว่าร้านเช่าหนัง คือธุรกิจที่ให้บริการเช่าภาพยนตร์และรายการโทรทัศน์ในรูปแบบสื่อบันทึกต่างๆ เช่น วิดีโอเทป (VHS), ดีวีดี (DVD) และบลูเรย์ (Blu-ray) ให้ลูกค้าเช่าไปรับชมที่บ้านในช่วงเวลาที่กำหนด ธุรกิจนี้เคยได้รับความนิยมอย่างมากในช่วงปลายศตวรรษที่ 20 ก่อนที่จะลดความนิยมลงอย่างรวดเร็วในช่วงต้นศตวรรษที่ 21 เนื่องจากการเข้ามาของเทคโนโลยีสตรีมมิ่งออนไลน์

ลักษณะของร้านเช่าวิดีโอ:

• คลังภาพยนตร์และรายการโทรทัศน์:
  • ร้านเช่าวิดีโอมีภาพยนตร์และรายการโทรทัศน์ให้เลือกหลากหลายประเภท ตั้งแต่ภาพยนตร์ใหม่ล่าสุดไปจนถึงภาพยนตร์คลาสสิกและรายการโทรทัศน์ยอดนิยม
• ระบบการเช่า:
  • ลูกค้าสามารถเลือกภาพยนตร์หรือรายการโทรทัศน์ที่ต้องการเช่า และนำกลับไปรับชมที่บ้านได้ในช่วงเวลาที่กำหนด
  • ร้านเช่าวิดีโอส่วนใหญ่จะคิดค่าเช่าตามจำนวนวันที่ลูกค้าเช่า
• การจัดการสินค้า:
  • ร้านเช่าวิดีโอต้องจัดการสินค้าให้มีจำนวนเพียงพอต่อความต้องการของลูกค้า
  • ต้องดูแลรักษาสินค้าให้มีสภาพดีและพร้อมใช้งานอยู่เสมอ
• การบริการลูกค้า:
  • ร้านเช่าวิดีโอให้บริการลูกค้าด้วยความสุภาพและเป็นกันเอง
  • ให้คำแนะนำและตอบคำถามของลูกค้าได้อย่างถูกต้อง

สาเหตุการลดลงของธุรกิจ:

• บริการสตรีมมิ่งออนไลน์:
  • บริการสตรีมมิ่งออนไลน์ เช่น Netflix, Disney+ Hotstar และ Amazon Prime Video ทำให้ผู้คนสามารถรับชมภาพยนตร์และรายการโทรทัศน์ได้ทุกที่ทุกเวลา โดยไม่ต้องเดินทางไปที่ร้านเช่าวิดีโอ
• การดาวน์โหลดและดูหนังออนไลน์:
  • การดาวน์โหลดและดูหนังออนไลน์เป็นอีกทางเลือกหนึ่งที่ได้รับความนิยม เนื่องจากมีความสะดวกสบายและมีราคาถูกกว่าการเช่าวิดีโอ
• ความนิยมของสื่อบันทึกข้อมูลแบบแผ่นลดลง:
  • ความนิยมของสื่อบันทึกข้อมูลแบบแผ่น เช่น วิดีโอเทป ดีวีดี และบลูเรย์ ลดลงอย่างมาก เนื่องจากผู้คนหันไปใช้บริการสตรีมมิ่งออนไลน์และดาวน์โหลดหนังออนไลน์มากขึ้น

ภาพจากเพจ บรรเจิดเริ่ดสะแมนแตน

แม้ว่าร้านเช่าวิดีโอจะลดน้อยลงไปมากในปัจจุบัน แต่ก็ยังมีร้านเช่าวิดีโอขนาดเล็กบางแห่งที่ยังคงเปิดให้บริการ โดยเน้นให้บริการภาพยนตร์และรายการโทรทัศน์หายาก หรือภาพยนตร์และรายการโทรทัศน์ที่ไม่มีให้บริการในบริการสตรีมมิ่งออนไลน์

 

7. จักรยานย้อมผ้า

“จักรยานย้อมผ้า” เป็นอาชีพรับจ้างย้อมผ้าแบบเคลื่อนที่ โดยผู้ให้บริการจะปั่นจักรยานไปตามบ้านเรือนหรือชุมชนต่าง ๆ พร้อมอุปกรณ์สำหรับย้อมผ้า ซึ่งเป็นอาชีพที่พบเห็นได้ในประเทศไทยมาอย่างยาวนาน

ลักษณะของอาชีพ:

• การเคลื่อนที่:
  • ผู้ให้บริการจะใช้จักรยานเป็นพาหนะในการเคลื่อนที่ไปยังสถานที่ต่าง ๆ เพื่อให้บริการแก่ลูกค้า
  • ทำให้สามารถเข้าถึงลูกค้าได้ตามบ้านเรือนหรือชุมชนต่าง ๆ ได้อย่างสะดวก
• อุปกรณ์:
  • อุปกรณ์หลัก ๆ ประกอบด้วยถังสำหรับต้มน้ำย้อมผ้า เตาสำหรับต้มน้ำ และสีสำหรับย้อมผ้า
  • อาจมีอุปกรณ์เสริมอื่น ๆ เช่น ไม้สำหรับคนผ้า และอุปกรณ์สำหรับทำความสะอาด
• บริการ:
  • ให้บริการย้อมผ้าหลากหลายประเภท เช่น เสื้อผ้า กางเกง ผ้าเช็ดตัว และอื่น ๆ
  • อาจมีบริการย้อมผ้าสีดำเป็นหลัก เนื่องจากเป็นสีที่ได้รับความนิยม

สถานการณ์ปัจจุบัน:

• อาชีพจักรยานย้อมผ้าเริ่มลดน้อยลงไปตามยุคสมัย เนื่องจากความสะดวกในการเดินทางไปใช้บริการร้านซักรีด การเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีการผลิตผ้าและการย้อมสี และการเปลี่ยนแปลงวิถีชีวิตของผู้คน
• ปัจจุบันยังคงมีให้เห็นได้อยู่บ้าง แต่พบได้น้อยลง

ข้อมูลเพิ่มเติม:

• อาชีพนี้เป็นอาชีพที่ต้องใช้ความอดทนและความชำนาญในการย้อมผ้า
• เสียงป๋องแป๋งที่ดังมาแต่ไกล เป็นสัญญานบ่งบอกถึงการมาของรถจักรยานย้อมผ้า
• ในปัจจุบันได้มีการปรับเปลี่ยนรูปแบบการให้บริการ โดยอาจมีการใช้รถมอเตอร์ไซค์ดัดแปลงเพื่อเพิ่มความสะดวกในการเคลื่อนที่ และเพิ่มช่องทางการรับงานผ่านช่องทางออนไลน์

 

8. ธุรกิจสิ่งทอ

การรับบริการลอกปอ

เป็นกระบวนการแปรรูปต้นปอเพื่อนำเส้นใยมาใช้ประโยชน์ ซึ่งเป็นขั้นตอนสำคัญในการผลิตสิ่งทอจากปอ โดยทั่วไปแล้ว กระบวนการลอกปอมีขั้นตอนดังนี้:

 

ขั้นตอนการลอกปอ:

1. การเก็บเกี่ยว:
   • เก็บเกี่ยวต้นปอเมื่อต้นปอมีอายุที่เหมาะสม
   • ตัดต้นปอให้มีความยาวตามต้องการ
2. การหมัก:
   • นำต้นปอที่ตัดแล้วไปแช่น้ำหรือหมักในบ่อ เพื่อให้เปลือกต้นปอเปื่อย
   • ระยะเวลาในการหมักขึ้นอยู่กับสภาพอากาศและชนิดของปอ
3. การลอกเส้นใย:
   • เมื่อเปลือกต้นปอเปื่อยแล้ว จะนำมาลอกเส้นใยออกจากแกนต้น
   • การลอกเส้นใยสามารถทำได้ด้วยมือหรือใช้เครื่องจักร
4. การทำความสะอาด:
   • นำเส้นใยที่ลอกได้มาล้างทำความสะอาด เพื่อกำจัดสิ่งสกปรกและเศษเปลือก
   • อาจมีการฟอกสีเส้นใยเพื่อให้ได้สีตามต้องการ
5. การตากแห้ง:
   • นำเส้นใยที่ล้างแล้วไปตากแดดให้แห้งสนิท
   • จัดเก็บเส้นใยที่แห้งแล้วในที่แห้งและเย็น

ลักษณะการให้บริการ:

• การรับจ้างลอกปอส่วนใหญ่จะอยู่ในพื้นที่ที่มีการปลูกปอเป็นจำนวนมาก เช่น ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย
• ผู้ให้บริการอาจเป็นกลุ่มเกษตรกร หรือผู้ประกอบการขนาดเล็ก
• การให้บริการอาจรวมถึงการเก็บเกี่ยว การหมัก การลอกเส้นใย การทำความสะอาด และการตากแห้ง
• ราคาค่าบริการขึ้นอยู่กับปริมาณและคุณภาพของเส้นใยที่ต้องการ

ความสำคัญของบริการลอกปอ:

• เป็นขั้นตอนสำคัญในการผลิตเส้นใยปอ ซึ่งเป็นวัตถุดิบในการผลิตสิ่งทอ
• สร้างรายได้ให้กับเกษตรกรและผู้ประกอบการในท้องถิ่น
• มีบทบาทสำคัญในการอนุรักษ์และสืบสานภูมิปัญญาด้านการผลิตสิ่งทอจากปอ

สถานการณ์ปัจจุบัน:

• แม้ว่าการปลูกปอและการผลิตเส้นใยปอจะลดลงไปบ้าง แต่ก็ยังคงมีความต้องการเส้นใยปอในอุตสาหกรรมสิ่งทอ
• มีการพัฒนาเทคโนโลยีการลอกปอ เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพและลดต้นทุนการผลิต
• ในปัจจุบันได้มีการนำปอมาแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ต่างๆหลากหลายชนิดมากยิ่งขึ้น

การรับบริการลอกปอจึงเป็นส่วนหนึ่งของห่วงโซ่อุปทานการผลิตสิ่งทอจากปอ และมีบทบาทสำคัญในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจในท้องถิ่นที่มีการปลูกปอ

ธุรกิจปั่นฝ้าย

เป็นส่วนหนึ่งของอุตสาหกรรมสิ่งทอที่เกี่ยวข้องกับการแปรรูปเส้นใยฝ้ายให้เป็นเส้นด้าย ซึ่งเป็นวัตถุดิบสำคัญในการผลิตผ้าและผลิตภัณฑ์สิ่งทอต่าง ๆ โดยมีรายละเอียดดังนี้:

กระบวนการปั่นฝ้ายโดยทั่วไป:

• การเตรียมเส้นใย:
  • เริ่มต้นจากการคัดแยกเส้นใยฝ้ายออกจากสิ่งสกปรกและเมล็ดฝ้าย
  • จากนั้นนำเส้นใยฝ้ายมาตีให้ฟูและจัดเรียงเส้นใยให้เป็นระเบียบ
• การปั่นเส้นด้าย:
  • นำเส้นใยฝ้ายที่เตรียมไว้มาปั่นให้เป็นเส้นด้าย โดยใช้เครื่องปั่นด้าย
  • กระบวนการปั่นจะทำให้เส้นใยฝ้ายบิดเกลียวและรวมกันเป็นเส้นด้ายที่มีความแข็งแรง
• การเก็บเส้นด้าย:
  • เส้นด้ายที่ได้จะถูกนำมาม้วนเก็บเป็นหลอดด้ายหรือเข็ดด้าย เพื่อนำไปใช้ในกระบวนการผลิตสิ่งทอต่อไป

ลักษณะของธุรกิจปั่นฝ้าย:

• ธุรกิจปั่นฝ้ายมีทั้งในระดับอุตสาหกรรมขนาดใหญ่และระดับครัวเรือน
• ในระดับอุตสาหกรรม จะใช้เครื่องจักรที่ทันสมัยในการปั่นด้าย ทำให้ได้ผลผลิตจำนวนมาก
• ในระดับครัวเรือน จะใช้เครื่องมือแบบดั้งเดิมในการปั่นด้าย ซึ่งมักเป็นส่วนหนึ่งของงานหัตถกรรมพื้นบ้าน
• ปัจจุบันมีการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีสมัยใหม่ เพื่อปรับปรุงประสิทธิภาพ และลดต้นทุนการผลิต

ความสำคัญของธุรกิจปั่นฝ้าย:

• เป็นแหล่งวัตถุดิบสำคัญสำหรับอุตสาหกรรมสิ่งทอ
• สร้างงานและรายได้ให้กับผู้คนในหลายภาคส่วน
• มีบทบาทสำคัญในการอนุรักษ์และสืบสานภูมิปัญญาด้านการทอผ้า

สถานการณ์ธุรกิจปั่นฝ้ายในปัจจุบัน:

• มีการแข่งขันสูงจากผู้ผลิตต่างประเทศที่มีต้นทุนต่ำกว่า
• ความต้องการสินค้าที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ทำให้มีการพัฒนาการผลิตฝ้ายออร์แกนิก และการผลิตที่ยั่งยืนมากขึ้น
• การพัฒนาเทคโนโลยีการปั่นฝ้าย ทำให้เกิดผลิตภัณฑ์ใหม่ๆ เช่น เส้นด้ายผสม ที่มีคุณสมบัติพิเศษ

ธุรกิจปั่นฝ้ายจึงเป็นธุรกิจที่มีความสำคัญต่ออุตสาหกรรมสิ่งทอ และมีบทบาทในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจของประเทศ

ภาพจาก “ปั่นฝ้าย สายบุญ จุลกฐิน” จังหวัดมุกดาหาร

9. ธุรกิจหนังกลางแปลง และ หนังขายยา

ธุรกิจหนังกลางแปลง

เป็นมหรสพความบันเทิงที่อยู่คู่กับสังคมไทยมาอย่างยาวนาน โดยมีการฉายภาพยนตร์กลางแจ้งในพื้นที่โล่งแจ้ง ทำให้ผู้คนสามารถรับชมภาพยนตร์ร่วมกันได้ในบรรยากาศที่สนุกสนานและเป็นกันเอง

ลักษณะของธุรกิจหนังกลางแปลง:

• การฉายภาพยนตร์กลางแจ้ง:
  • มีการฉายภาพยนตร์บนจอขนาดใหญ่ในพื้นที่โล่งแจ้ง เช่น สนามกีฬา วัด หรือลานกว้างในหมู่บ้าน
  • มักฉายในช่วงเวลากลางคืน เพื่อให้ภาพยนตร์มีความคมชัด
• การบริการแบบเคลื่อนที่:
  • ผู้ประกอบการจะนำอุปกรณ์ฉายภาพยนตร์และจอภาพเคลื่อนที่ไปยังสถานที่ต่าง ๆ ตามที่ได้รับการว่าจ้าง
  • มีการให้บริการทั้งในงานเทศกาล งานวัด งานเลี้ยงสังสรรค์ และงานอีเวนต์ต่าง ๆ
• การสร้างบรรยากาศ:
  • นอกจากการฉายภาพยนตร์แล้ว ผู้ประกอบการยังมีการจัดเตรียมแสง สี เสียง และบรรยากาศโดยรอบให้มีความน่าสนใจ
  • มีการขายอาหารและเครื่องดื่มเพื่อสร้างรายได้เพิ่มเติม

ความสำคัญของธุรกิจหนังกลางแปลง:

• เป็นแหล่งความบันเทิง:
  • สร้างความสนุกสนานและผ่อนคลายให้กับผู้คนในชุมชน
  • เป็นกิจกรรมที่คนในครอบครัวและเพื่อนฝูงสามารถทำร่วมกันได้
• เป็นส่วนหนึ่งของวัฒนธรรม:
  • สะท้อนวิถีชีวิตและวัฒนธรรมของคนไทยในอดีต
  • มีบทบาทในการเผยแพร่ข้อมูลข่าวสารและความรู้ให้กับประชาชน
• สร้างรายได้ให้กับชุมชน:
  • สร้างโอกาสทางธุรกิจให้กับผู้ประกอบการในท้องถิ่น
  • กระตุ้นเศรษฐกิจในชุมชน

“หนังขายยา”

เป็นคำเรียกภาพยนตร์ที่ผลิตขึ้นเพื่อโฆษณาขายยาหรือผลิตภัณฑ์สุขภาพ โดยมักมีเนื้อหาที่เกินจริงหรืออวดอ้างสรรพคุณเกินกว่าความเป็นจริง เพื่อดึงดูดความสนใจและกระตุ้นให้ผู้ชมซื้อผลิตภัณฑ์ดังกล่าว

ลักษณะของหนังขายยา:

• เนื้อหา:
  • มักมีเนื้อหาที่เน้นไปที่การรักษาโรคหรือบรรเทาอาการเจ็บป่วยต่างๆ
  • มีการอวดอ้างสรรพคุณของยาหรือผลิตภัณฑ์สุขภาพเกินจริง
  • มีการสร้างสถานการณ์ที่ทำให้ผู้ชมเชื่อว่าผลิตภัณฑ์ดังกล่าวมีประสิทธิภาพสูง
• รูปแบบ:
  • อาจเป็นภาพยนตร์สั้นหรือยาว
  • อาจมีรูปแบบเป็นละครหรือสารคดี
  • มักมีการใช้ภาพและเสียงที่น่าสนใจเพื่อดึงดูดความสนใจ
• ช่องทางการเผยแพร่:
  • ในอดีตมักฉายตามโรงภาพยนตร์เคลื่อนที่ หรือฉายตามงานวัดต่างๆ
  • ปัจจุบันมักเผยแพร่ผ่านทางโทรทัศน์ วิทยุ และสื่อออนไลน์ต่างๆ

สถานการณ์ปัจจุบัน:

• แม้ว่าความนิยมของหนังกลางแปลงจะลดลงไปบ้าง เนื่องจากการเข้ามาของสื่อบันเทิงสมัยใหม่ แต่ก็ยังคงมีผู้คนให้ความสนใจ
• ในปัจจุบัน ธุรกิจหนังกลางแปลงมีการปรับตัวให้เข้ากับยุคสมัยมากขึ้น โดยการนำเทคโนโลยีที่ทันสมัยมาใช้ และมีการจัดกิจกรรมที่หลากหลายเพื่อดึงดูดผู้ชม
• ปัจจุบันยังมีการจัดงาน “กรุงเทพกลางแปลง” ที่ได้รับความสนใจจากคนรุ่นใหม่และคนในชุมชนเป็นอย่างมาก

ธุรกิจหนังกลางแปลงจึงยังคงมีบทบาทสำคัญในการสร้างความบันเทิงและสืบสานวัฒนธรรมไทยต่อไป

 

10. รถสามล้อถีบ

การรับจ้างรถถีบสามล้อเป็นอาชีพที่มีมาอย่างยาวนานในประเทศไทย โดยเฉพาะในพื้นที่ที่มีการท่องเที่ยวหรือในชุมชนที่มีตลาดสด ซึ่งผู้ให้บริการจะใช้รถถีบสามล้อในการรับส่งผู้โดยสารหรือขนส่งสินค้าในระยะทางใกล้ ๆ

ลักษณะการให้บริการ:

• รับส่งผู้โดยสาร:
  • ให้บริการรับส่งผู้โดยสารไปยังสถานที่ต่าง ๆ เช่น ตลาดสด วัด หรือสถานที่ท่องเที่ยว
  • มักพบในพื้นที่ที่มีนักท่องเที่ยวจำนวนมาก เช่น เชียงใหม่ หรือในชุมชนเมืองเก่า
• ขนส่งสินค้า:
  • ให้บริการขนส่งสินค้าในระยะทางใกล้ ๆ เช่น สินค้าจากตลาดสดไปยังบ้านลูกค้า หรือสินค้าจากร้านค้าไปยังสถานที่ต่าง ๆ
  • มักพบในพื้นที่ที่มีตลาดสดหรือร้านค้าจำนวนมาก
• บริการนำเที่ยว:
  • ให้บริการนำเที่ยวชมสถานที่ท่องเที่ยวในพื้นที่ โดยผู้ให้บริการจะให้ข้อมูลเกี่ยวกับสถานที่ท่องเที่ยวต่าง ๆ แก่ผู้โดยสาร
  • มักพบในพื้นที่ที่มีสถานที่ท่องเที่ยวทางประวัติศาสตร์หรือวัฒนธรรม

ข้อดีของการใช้บริการรถถีบสามล้อ:

• เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม:
  • รถถีบสามล้อใช้แรงคนในการขับเคลื่อน จึงไม่ก่อให้เกิดมลพิษทางอากาศ
• เข้าถึงง่าย:
  • รถถีบสามล้อสามารถเข้าถึงพื้นที่แคบ ๆ ได้ดีกว่ารถยนต์
• สนับสนุนเศรษฐกิจชุมชน:
  • การใช้บริการรถถีบสามล้อเป็นการสนับสนุนอาชีพของผู้คนในชุมชน

สถานการณ์ปัจจุบัน:

• แม้ว่ารถถีบสามล้อจะยังคงมีให้บริการในบางพื้นที่ แต่ความนิยมได้ลดลงเนื่องจากการเพิ่มขึ้นของยานพาหนะอื่น ๆ เช่น รถจักรยานยนต์รับจ้าง และรถตุ๊กตุ๊ก
• ในบางจังหวัด สามล้อถีบได้ถูกส่งเสริมให้เป็นส่วนหนึ่งของการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์วัฒนธรรมท้องถิ่น

11. อาชีพหนังสือพิมพ์และนิตยสาร

อาชีพหนังสือพิมพ์และนิตยสาร หมายถึง อาชีพที่เกี่ยวข้องกับการผลิตและเผยแพร่ข้อมูลข่าวสาร บทความ และเนื้อหาต่าง ๆ ผ่านสื่อสิ่งพิมพ์ ได้แก่ หนังสือพิมพ์และนิตยสาร โดยมีบทบาทสำคัญในการนำเสนอข้อมูลข่าวสาร ความรู้ และความบันเทิงแก่ประชาชน

ลักษณะของอาชีพ:

• นักข่าว/ผู้สื่อข่าว:
  • มีหน้าที่ค้นหา รวบรวม และรายงานข่าวสารจากแหล่งข้อมูลต่าง ๆ
  • สัมภาษณ์บุคคลที่เกี่ยวข้อง เขียนรายงานข่าว และนำเสนอข่าวต่อสาธารณชน
• บรรณาธิการ:
  • มีหน้าที่ควบคุมดูแลเนื้อหาของหนังสือพิมพ์หรือนิตยสาร
  • ตรวจสอบและแก้ไขบทความ จัดหน้า และตัดสินใจเกี่ยวกับเนื้อหาที่จะตีพิมพ์
• นักเขียน/คอลัมนิสต์:
  • มีหน้าที่เขียนบทความหรือคอลัมน์เกี่ยวกับหัวข้อต่าง ๆ
  • นำเสนอความคิดเห็นและวิเคราะห์ประเด็นต่าง ๆ ต่อผู้อ่าน
• ช่างภาพ:
  • มีหน้าที่ถ่ายภาพประกอบข่าวหรือบทความ
  • เลือกภาพที่เหมาะสมและนำเสนอภาพต่อผู้อ่าน

สถานการณ์ปัจจุบัน:

• อุตสาหกรรมหนังสือพิมพ์และนิตยสารกำลังเผชิญกับความท้าทายอย่างมากจากการเปลี่ยนแปลงทางเทคโนโลยีและการเข้ามาของสื่อดิจิทัล
• ผู้อ่านจำนวนมากหันไปบริโภคข่าวสารและเนื้อหาออนไลน์ ทำให้ยอดขายหนังสือพิมพ์และนิตยสารลดลง
• สื่อสิ่งพิมพ์หลายแห่งต้องปรับตัวโดยการพัฒนาแพลตฟอร์มออนไลน์และนำเสนอเนื้อหาในรูปแบบดิจิทัล
• อย่างไรก็ตาม สื่อสิ่งพิมพ์ยังคงมีบทบาทสำคัญในการนำเสนอข่าวสารและเนื้อหาที่มีคุณภาพและน่าเชื่อถือ
• การปรับตัวให้เข้ากับสื่อออนไลน์เป็นสิ่งสำคัญในการอยู่รอดของธุรกิจในปัจจุบัน

ปัจจัยที่มีผลกระทบ:

• เทคโนโลยีดิจิทัล:
  • การเติบโตของอินเทอร์เน็ตและสื่อสังคมออนไลน์
  • การเข้าถึงข่าวสารและเนื้อหาออนไลน์ได้ง่ายและรวดเร็ว
• พฤติกรรมผู้บริโภค:
  • ผู้บริโภคหันไปบริโภคข่าวสารและเนื้อหาออนไลน์มากขึ้น
  • ความต้องการเนื้อหาที่หลากหลายและเข้าถึงได้ง่าย
• เศรษฐกิจ:
  • ภาวะเศรษฐกิจถดถอยส่งผลกระทบต่อรายได้จากการโฆษณา
  • การแข่งขันในตลาดสื่อที่รุนแรง

ถึงแม้ว่าสื่อสิ่งพิมพ์จะมีการปรับตัวเพื่อให้เข้ากับยุคสมัยที่เปลี่ยนแปลงไป แต่สื่อสิ่งพิมพ์ก็ยังคงเป็นอาชีพที่สำคัญในการนำเสนอข้อมูลข่าวสาร และเป็นที่ต้องการในสังคม

 

12. หมอลำขอข้าว

“หมอลำขอข้าว” เป็นคำที่ใช้เรียกคณะหมอลำขนาดเล็กที่ตระเวนแสดงตามหมู่บ้านในภาคอีสาน โดยมีธรรมเนียมปฏิบัติพิเศษคือ การ “ขอข้าว” จากชาวบ้านเพื่อเป็นการตอบแทนการแสดง

ต่อไปนี้คือรายละเอียดเกี่ยวกับหมอลำขอข้าว:

• ลักษณะการแสดง:

  • คณะหมอลำเหล่านี้มักมีสมาชิกไม่มากนัก และอุปกรณ์การแสดงก็เรียบง่าย
  • การแสดงมักเป็น “ลำเรื่องต่อกลอน” คือมีการร้อง ลำ และแสดงเป็นเรื่องราวจากนิทานพื้นบ้านหรือนิทานชาดก
  • การแสดงจะจัดขึ้นในเวลากลางคืนในลานวัดหรือลานกลางหมู่บ้าน

• ธรรมเนียม “ขอข้าว”:

  • หลังจากจบการแสดง ในเช้าวันรุ่งขึ้น คณะหมอลำจะถือกระสอบเดินไปตามบ้านเรือนเพื่อขอรับบริจาคข้าวสารจากชาวบ้าน
  • การให้ข้าวสารถือเป็นการแสดงน้ำใจและสนับสนุนคณะหมอลำ
  • ปริมาณข้าวสารที่ได้รับขึ้นอยู่กับกำลังศรัทธาของแต่ละบ้าน

• ความสำคัญทางวัฒนธรรม:

  • หมอลำขอข้าวเป็นส่วนหนึ่งของวัฒนธรรมดั้งเดิมของภาคอีสานที่สะท้อนถึงความเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่และการพึ่งพาอาศัยกันในชุมชน
  • เป็นช่องทางในการเผยแพร่เรื่องราวและคติสอนใจผ่านการแสดงหมอลำ
  • ในปัจจุบัน หมอลำขอข้าวเริ่มที่จะหายไปตามยุคสมัย แต่ในบางพื้นที่ก็ยังคงมีการแสดงให้เห็นอยู่

หมอลำขอข้าวจึงเป็นปรากฏการณ์ทางวัฒนธรรมที่แสดงถึงวิถีชีวิตและความผูกพันของคนอีสานที่มีต่อศิลปะการแสดงพื้นบ้าน 

ส่วนปัจจุบันนี้ หมอลำ ถือว่าเป็นธุรกิจและวัฒนธรรมที่ปรับตัวอย่างรวดเร็วและสร้างรายได้ขับเคลื่อนเศรษฐกิจสร้างสรรค์ ปีละหลายพันล้านบาทในอุตสาหกรรมนี้

“หมอลำ” ขุมทรัพย์เงินสะพัด 6000 ล้าน ที่คนไทยดู 20 ล้านคน จัดแสดงกว่า 2,600 รอบ

จะเห็นได้ว่าทุกอย่างล้วนเป็นวัฏจักรวนเวียน เกิดขึ้น ตั้งอยู่ และดับไป มีทั้งช่วงแห่งความรุ่งโรจน์ ไปจนถึงยุคมืดและสูญสิ้นอาชีพกันไปตามเหตุปัจจัยต่างๆ ที่กล่าวมาข้างต้น แล้วคุณผู้อ่านล่ะ คุณคิดว่าใน “อนาคต” จะมีอาชีพใหม่อะไรผุดขึ้นมา หรือ อาชีพในปัจจุบันใดในตอนนี้ที่จะหายไป ตาม ‘กาลเวลา’