ปี พ.ศ.2520 “นางชม้อย ทิพย์โส” ได้ชักชวนคนนับหมื่นคน มาร่วมลงทุนเป็นเงินจำนวนมากกว่า 4,000 ล้านบาท เธอบอกว่าให้มาร่วมทุนบริษัทนํ้ามัน โดยจะให้ผลตอบแทนอย่างดีเป็น “รายเดือน” โดยที่ไม่มีธุรกิจนี้อยู่จริงๆ แค่มโนขึ้นมา สุดท้ายนางชม้อยกลายเป็นหัวแชร์กว่า 8,000 ล้านบาท และเป็นผู้ต้องหาคดีฉ้อโกงกว่า 4,000 ล้าน โทษจำคุกกว่า 154,005 ปี ที่เรารู้จักกันดีในนาม #แชร์แม่ชม้อย

ปี พ.ศ.2527 “นายเอกยุทธ อัญชันบุตร” เจ้าของบริษัท ชาร์เตอร์ อินเวสต์เมนท์ จำกัด ชักชวนให้คนนำเงินไปลงทุนซื้อสินค้าโภคภัณฑ์และเงินตราต่างประเทศมาเก็งกำไร ให้ผลตอบแทนถึงเดือนละ 9% สูงกว่าแชร์แม่ชม้อยถึง 2.5 % ทำให้มีคนแห่นำเงินมาลงทุน “ทำธุรกิจ” กับนายเอกยุทธจำนวนมาก ส่วนหนึ่งเป็นนายทหารกับนักการเมือง ก่อนที่จะกลายเป็นคดีดัง #แชร์ชาร์เตอร์ และนายเอกยุทธหนีคดีไปต่างประเทศในปี พ.ศ.2528 และกลับมา พ.ศ.2547 หลังจากคดีหมดอายุความ และถูกฆ่าในปี พ.ศ.2556

===================================

ปลายปี พ.ศ 2529 พรชัย สิงหเสมานนท์ เจ้าของหมู่บ้านเสมาฟ้าคราม โครงการบ้านจัดสรรราคาถูก 700 ยูนิต บนเนื้อที่ 320 ไร่ ต.คูคต อ.ลำลูกกา จ.ปทุมธานี จัดระดมเงินทุนนอกระบบขึ้น หลังธนาคารระงับการให้สินเชื่อกับโครงการ โดยผู้ลงทุนต้อง “ลงทุน” 12,000 บาท รอ 2 ปี ได้เงิน 36,000 บาท การได้เงินไม่ใช่ได้ก้อนเดียว…ครั้งเดียว ลงทุนไปแล้วทุกเดือน จะได้ผลตอบแทนเดือนละ 1,500 บาท จนครบ 24 เดือน คิดเป็นผลกำไร 12.5% ต่อเดือน หรือ 150% ต่อปี เท่ากับว่า จ่ายเงิน 12,000 บาท รอ 2 ปี จะได้กำไรถึง 2 เท่าตัวคือ 24,000 บาท แต่ต่อมาเพียง 2 ปี #แชร์เสมาฟ้าคราม วงนี้ก็ล้มลง เพราะไม่มีเงินจ่ายดอกเบี้ย โดยธนาคารเข้ามายึดทรัพย์สินที่จำนองไว้ ส่วนนายพรชัยถูกจับดำเนินคดีตามกฎหมาย

ปี พ.ศ.2534-2537 บริษัท บลิสเชอร์อินเตอร์ กรุ๊ป จำกัด ดำเนินธุรกิจในรูปการจัดสรรวันพักผ่อนให้สมาชิกแบบเฉลี่ยสิทธิปีละ 4 วัน 4 คืน ตามชื่อโรงแรมหรือที่พักที่บริษัทกำหนดไว้ 14 แห่งทั่วประเทศ ในระยะเวลา 20 ปี โดยจะแบ่งสมาชิกออกเป็น 2 ประเภท หรือบัตรเงิน เสียค่าสมาชิก 30,000 บาท และ “บัตรทอง” เสียค่าสมาชิก 60,000 บาท

แต่ธุรกิจแท้จริง ไม่ใช่การรับสมัครสมาชิกธรรมดา แต่เป็นการให้ไปหาสมาชิกเพิ่มให้ครบจำนวน แล้วจะได้รับค่าตอบแทนเพิ่มขึ้นตามจำนวนสมาชิกที่หาได้ ตั้งแต่ 20-45 เปอร์เซนต์ ซึ่งต่อมามีผู้เข้าร่วมธุรกิจนี้เกือบ 3,000 คน รวมเป็นเงินกว่า 2,000 ล้านบาท

แต่ที่สุด แชร์วงนี้ก็ล่มสลาย เพราะบลิสเชอร์ไม่มีสถานที่พักของตัวเอง และในปี 2556 ศาลอุทธรณ์มีคำตัดสินให้จำคุกผู้เกี่ยวข้องกับ #แชร์บลิสเชอร์ เป็นเวลา 120,945 ปี ขณะที่จำเลยบางส่วนยังคงหลบหนี

===================================

ปี พ.ศ.2557-2558 บริษัท ยูฟัน สโตร์ จำกัด บริษัทสัญชาติมาเลเซีย ถูกสมาพันธ์ต่อต้านแชร์ลูกโซ่แห่งประเทศไทย ยื่นดีเอสไอให้ตรวจสอบว่าอาจเข้าข่ายเป็นแชร์ลูกโซ่ พฤติการณ์ความผิดเป็นลักษณะชวนให้นำเงินมาลงทุน ตั้งแต่ 17,500 บาท จนถึง 1,750,000 บาท รวมทั้งการลงทุนแบบสมาชิกเน้นซื้อสกุลเงินที่ตั้งขึ้นเอง และเน้นซื้อสินค้าเพื่อพัฒนาตลาดแบบขยายทีม

เจ้าหน้าที่ออกหมายจับ พล.ท.อธิวัฒน์ สุ่นปาน ผู้บริหารยูฟันประจำประเทศไทย แต่ได้หลบหนีออกนอกประเทศ คดีนี้มีผู้เสียหายทั้งหมด 2,451 คน มูลค่าความเสียหายกว่า 356 ล้านบาท

ศาลอนุมัติหมายจับ #เครือข่ายยูฟัน ทั้งหมด 164 คน จับกุมไปแล้ว 94 คน ฟ้องต่อศาลรอบแรก 44 คน ที่เหลืออยู่ระหว่างยื่นฟ้องต่อศาล ล่าสุด เมื่อวันที่ 22 มีนาคม 2560 ศาลพิพากษาจำคุกจำเลยคดีนี้ 22 คน ตั้งแต่ 12,255-12,267 ปี ยกฟ้องจำเลย 21 คน

เมษายน 2560 ที่ผ่านมา น.ส.พสิษฐ์ อริญชย์ลาภิศ หรือ #ซินแสโชกุน กรรมการบริหารบริษัทเวลท์เอฟเวอร์ (WealthEver) ถูกตำรวจจับกุม ในข้อหาฉ้อโกงประชาชน หลังสมาชิกบริษัทขายตรงสินค้าแห่งนี้ ตกค้างที่สนามบินสุวรรณภูมิ กว่า 1,000 คน เมื่อค่ำวันที่ 11 เม.ย. ภายหลังเดินทางมาที่สนามบินตามที่บริษํทนัดหมายว่าจะพาไปเที่ยวที่ประเทศญี่ปุ่น ตามกำหนดการในวันที่ 11-12 เม.ย.

กลุ่มผู้เสียหายเสียค่าใช้จ่ายเป็นค่าทัวร์เดินทางไปเที่ยวญี่ปุ่นราวคนละ 10,000-15,000 บาท ในจำนวนผู้เสียหายที่ตกค้างที่สนามบินสุวรรณภูมิ มีทั้งกลุ่มที่เป็นสมาชิกขายตรงที่ได้รับแจ้งจากแม่ทีมกลุ่มขายตรงที่ทำหน้าที่เป็นหัวหน้าทัวร์ และกลุ่มที่ไม่ได้เป็นสมาชิก แต่ได้เสียค่าใช้จ่าย 9,730 บาท ผ่านการแนะนำของคนรู้จัก แต่ถูกบอกว่าไม่ใช่ค่าทัวร์ เป็นลักษณะซื้อสินค้า โดยการได้ไปเที่ยวญี่ปุ่นเป็นบัตรกำนัลเสริม ไม่ใช่ค่าเที่ยว ขณะที่บางส่วนไม่ทราบข้อมูลรายละเอียดการเดินทาง การกระทำดังกล่าว เรียกว่าเข้าข่ายหลอกลวงผู้บริโภคและเข้าข่ายธุรกิจแชร์ลูกโซ่ ตำรวจพบว่า น.ส.พสิษฐ์ เปลี่ยนชื่อนามสกุลมาแล้ว 10 ครั้ง เคยถูกแจ้งความคดีเกี่ยวกับทรัพย์ตั้งแต่ปี 2555-2559 รวม 6 คดี และมีหมายจับ 3 หมายจับ

===================================

ปี พ.ศ.2557-2560 ธุรกิจขายตรง Luxury delight ได้ชักจูงให้สมัครเป็นสมาชิก 36,000 บาทโดยชี้แจงว่าจะได้ค่าตอบแทนจากการหาสมาชิกและขยายเครือข่ายโดยได้ค่าคอมมิชชั่น 60 % ของยอดซื้อผู้ที่มาสมัครต่อ โดยมิได้เน้นที่ตัวสินค้า ซึ่งเป็นคอลลาเจนและสินค้าความงามอื่น ๆ แต่เน้นที่การหาเครือข่ายและรายได้ที่เกิดจากการขยายเครือข่าย มีค่าสมัคร 36,000 บาท และต้องหาสมาชิกสองคนมาสมัคร ถึงจะได้ปันผลจำนวนมาก เกินกว่าความเป็นจริง นอกจากนี้ หากชักชวนบุคคลอื่นมาสมัครเป็นสมาชิก จะได้รับผลิตภัณฑ์อาหารเสริมจำนวนหนึ่ง รวมถึงทองคำมูลค่า 10,000 บาท ซึ่งพฤติการณ์ในการประกอบธุรกิจของบริษัท #ลัคซ์ชัวรี่ดิไลท์ จำกัด น่าจะเข้าข่ายเป็นการกระทำความผิดฐานกู้ยืมเงินที่เป็นการฉ้อโกงประชาชนตามมาตรา 4 แห่งพระราชกำหนดการกู้ยืมเงินที่เป็นการฉ้อโกงประชาชน พ.ศ. 2527 และตอนนี้กำลังมีการฟ้องร้องดำเนินคดี

===================================

และเมื่อเร็วๆ นี้ได้มีการร่วมระดมทุนจากคนในเน็ตเพื่อลงทุนในบริษัทพวก Startup (แหม่ อินเทรนด์) หรือบริษัทขนาดเล็กที่มีศักยภาพที่จะเติบโต เป็น Network Crowdfunding (ใช้ศัพท์ดูไฮโซมาก) เพื่อระดมทุนเข้าจดทะเบียนในตลาด NASDAQ (โอ้ว ตลาดหุ้นเมกา)

บริษัทจะเอาเงินเราไปขยายและซื้อกิจการเพิ่ม ซึ่งกิจการส่วนมากอยู่ในต่างประเทศทั้งนั้น อินเตอร์ขั้นสุด เรามาดูกันว่าปัจจุบันบริษัทมีกิจการอะไรบ้าง

-สนามกอล์ฟและรีสอร์ทสุดหรู ณ มาเลเซีย

-บริษัทขายเครื่องประดับและอัญมณี ณ อิตาลี

-บริษัทแข่งรถ ณ มาเลเซีย

-บริษัทขายเครื่องสำอางค์ อาหารเสริม

-ธุรกิจค้าทองคำ ณ มาเลเซีย

-ธุรกิจซอฟแวร์ ณ ทวีปเอเชีย

-ธุรกิจขายอุปกรณ์ไอที

-อสังหาริมทรัพย์ ณ เชียงใหม่

-สปาและนวดแผนโบราณ ณ มาเลเซีย

-โบรกเกอร์ Forex

ฯลฯ

ซึ่งทุกกิจการแลดูดำเนินงานอยู่จริงๆ เจริญรุ่งเรือง และน่าเชื่อถือมาก แต่ก่อนจะเป็น VCs ไปหานักลงทุนมาได้นั้นเราต้องร่วมลงทุนกับบริษัทก่อน มีเป็นแพคเกจ ประมาณหมื่นกว่าบาทถึงสามล้านกว่าบาท ถ้าลงทุนหมื่นกว่าบาท จะได้ผลตอบแทน 16-24% ต่อปี ถ้าลงทุนสามล้านกว่าบาทจะได้ผลตอบแทนปีละ 22%-36% ต่อปี ป้าดติโธ้…

พอร่วมลงทุนแล้วเราก็ไปหาเหยื่อ เอ้ย หานักลงทุนมาเพิ่มได้ หาได้ 1 คนก็ได้ 10% ไปเลย แถมถ้าสร้างทีมได้จะได้คอมมิชชัน 10% ต่อวัน ย้ำว่าต่อวัน

พูดถึงตรงนี้ไม่ได้กล่าวหาหรือสรุปว่า VCs เป็นแชร์ลูกโซ่นะ ก็เป็น VCs ได้ผลตอบแทนปีละ 36% แถมสร้างทีมรับ 10% ต่อวันรัวๆ อีก สบายๆ ขนาดนี้ ผมยังสนใจเลย แต่อย่างว่าแหละครับ คนเราต้องเรียนรู้จากอดีต คนเก่งจะเรียนรู้จากประสบการณ์ตัวเอง ส่วนคนฉลาดจะเรียนรู้จากประสบการณ์คนอื่น ซึ่งผมเลือกที่จะเป็นคนฉลาด คุณก็เลือกได้เช่นกัน

===================================

1. การันตีผลตอบแทนล่อตาล่อใจ

2. ต้องหาสมาชิก รายได้ไม่ได้เกิดจากการขายสินค้ากินค่าคอมฯ เหมือนขายตรง แต่รายได้มาจากเงินของสมาชิกใหม่ๆ

3. เมื่อถึงจุดหนึ่งเงินที่เข้ามา วนไม่พอจ่ายวงก่อนหน้า แชร์จะเริ่มล่ม หรือ หัวแชร์ตั้งใจวางแผนแต่แรก จะเริ่มหนีหาย และขาดการติดต่อ

ความเสียหายทางเศรษฐกิจจากแชร์ลูกโซ่: มหันตภัยที่ส่งผลกระทบวงกว้าง

แชร์ลูกโซ่เป็นปัญหาที่สร้างความเสียหายทางเศรษฐกิจอย่างรุนแรง และส่งผลกระทบต่อทั้งระดับบุคคล สังคม และเศรษฐกิจโดยรวม ความเสียหายเหล่านี้เกิดขึ้นได้อย่างไรบ้าง มาดูกันครับ

ความเสียหายในระดับบุคคล

• การสูญเสียเงินทุน: นี่คือผลกระทบที่เห็นได้ชัดที่สุด ผู้ที่ตกเป็นเหยื่อมักจะสูญเสียเงินออม เงินลงทุน หรือแม้แต่เงินที่กู้ยืมมาทั้งหมด
• ความเครียดและความกังวล: การสูญเสียเงินก้อนโตสร้างความเครียดและความกังวลอย่างมาก อาจนำไปสู่ปัญหาสุขภาพจิตตามมา
• ความเสียหายต่อความสัมพันธ์: การที่เพื่อนหรือญาติชักชวนให้เข้าร่วมแชร์ลูกโซ่ อาจทำให้ความสัมพันธ์เสียหายเมื่อเกิดปัญหาขึ้น
• ความเสียหายต่อชื่อเสียง: ผู้ที่เกี่ยวข้องกับแชร์ลูกโซ่อาจถูกมองว่าเป็นคนหลอกลวง หรือขาดความรอบคอบ

ความเสียหายในระดับสังคม

• การสูญเสียความเชื่อมั่น: เมื่อเกิดเหตุการณ์แชร์ลูกโซ่ขึ้น ความเชื่อมั่นในระบบเศรษฐกิจและสถาบันต่างๆ จะลดลง
• การเพิ่มขึ้นของอาชญากรรม: แชร์ลูกโซ่มักเกี่ยวข้องกับการฉ้อโกง ซึ่งเป็นอาชญากรรมที่สร้างความเสียหายต่อสังคม
• การแบ่งแยกทางสังคม: แชร์ลูกโซ่อาจทำให้เกิดความขัดแย้งและความแตกแยกในชุมชน

ความเสียหายในระดับเศรษฐกิจ

• การสูญเสียเงินลงทุน: เงินที่หลงเข้าไปในแชร์ลูกโซ่จะไม่ถูกนำไปใช้ในการลงทุนที่สร้างสรรค์ ทำให้เศรษฐกิจขาดสภาพคล่อง
• การลดลงของกำลังซื้อ: เมื่อประชาชนสูญเสียเงินทุน กำลังซื้อโดยรวมในสังคมก็จะลดลง ส่งผลกระทบต่อภาคธุรกิจ
• ความไม่มั่นคงทางเศรษฐกิจ: แชร์ลูกโซ่สร้างความไม่มั่นคงทางเศรษฐกิจ ทำให้การลงทุนชะลอตัว และส่งผลกระทบต่อการเติบโตทางเศรษฐกิจ

ป้องกันตัวเองจากแชร์ลูกโซ่ได้อย่างไร

• ศึกษาข้อมูลให้รอบคอบ: ก่อนตัดสินใจลงทุน ควรศึกษาข้อมูลให้ละเอียด อย่าเชื่อคำพูดที่สวยหรูเกินจริง
• ตรวจสอบข้อมูลบริษัท: ตรวจสอบว่าบริษัทที่นำเสนอโครงการมีการจดทะเบียนถูกต้องหรือไม่ และมีประวัติการดำเนินงานอย่างไร
• ปรึกษาผู้เชี่ยวชาญ: หากไม่แน่ใจ ควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญด้านการเงิน หรือหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง
• ระวังโปรโมชั่นที่ให้ผลตอบแทนสูงเกินจริง: โปรโมชั่นที่ให้ผลตอบแทนสูงเกินจริงมักเป็นสัญญาณเตือนว่าอาจเป็นแชร์ลูกโซ่

หากคุณสงสัยว่ากำลังเผชิญกับแชร์ลูกโซ่ ควรรีบแจ้งหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เช่น สำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ (ก.ล.ต.) หรือตำรวจ

สรุป

แชร์ลูกโซ่เป็นปัญหาที่ซับซ้อนและส่งผลกระทบร้ายแรงต่อเศรษฐกิจและสังคม การตระหนักถึงอันตรายของแชร์ลูกโซ่ และการศึกษาข้อมูลอย่างรอบคอบ จะช่วยให้เราสามารถป้องกันตัวเอง และร่วมกันสร้างสังคมที่ปลอดภัยจากภัยคุกคามทางเศรษฐกิจ

ต้องการข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับแชร์ลูกโซ่ สามารถติดต่อหน่วยงานดังต่อไปนี้:

• สำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ (ก.ล.ต.): http://www.sec.or.th/
• ศูนย์รับแจ้งการเงินนอกระบบ: โทร. 1359

สุดท้ายแล้วการหลอกลวง ฉ้อโกง จากแชร์ลูกโซ่คงไม่มีวันหายไป ตราบใดที่ยังมีคนโลภ ที่แย่ไปกว่านั้นคือ บางคนรู้ว่าเสี่ยงหรือโกง แต่ก็สมประโยชน์แสวงหาผลกำไร คิดว่าเข้าแล้วจะออกทันสุดท้ายกลายเป็นเม่าในกองไฟ

สุดท้าย ISAN Insight and Outlook ภายใต้คณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น อยากเชิญชวนให้ทุกท่าน ลงทุนในระบบ ที่มีกฎหมายกำกับดูแล และไม่อยากให้คิดว่าการลงทุนเป็นเรื่องไกลตัว ใครๆ ก็เริ่มลงทุน และเลือกลงทุน ได้ด้วยตัวเอง แอดขอแนะนำงาน “ตลาดหลักทรัพย์ฯ สัญจร ขอนแก่น” ที่จะจัดในวันที่ 5 ต.ค. 2567 นี้ งานฟรี จาก ตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย(SET) ถึงคุณจะไม่เปิดพอร์ตแต่อย่างน้อยก็มาเรียนวิธีการลงทุนอย่างถูกต้องในระบบ ที่มีการกำกับดูแลกัน อย่างน้อยก็เรียนรู้ ประเมินความเสี่ยง และเลือกลงทุนด้วยตัวเองง่ายๆ เงินหลักร้อยก็ทำได้แล้ว “ไม่ต้องเป็นเซียนหุ้น คุณก็เริ่มเรียนรู้การลงทุนได้” งานฟรีเพื่อชาวอีสานบ้านเฮา

.

เรียบเรียง : สหโชค เพียรการ Feature Editor จาก ISAN Insight and Outlook

ที่มา : bbcnews , เพจเม่าลงทุน ,เพจลงทุนศาสตร์ http://www.fpo.go.th/FPO/index2.php?mod=Petition…