สาขาออกแบบ สถาปัตย์ฯ มข. ชูภูมิปัญญาท้องถิ่นผ่านชุดผ้าอีสานทรงคุณค่า
จาก “ISAN Insight Summit 2024 : ISAN Soft Power ขุมทรัพย์ขับเคลื่อนอีสานใหม่สู่สากล” ที่ทางมหาวิทยาลัยขอนแก่นได้จัดขึ้นเมื่อวันที่ 14 มิถุนายน 2567 ที่ผ่านมา และได้เชิญ นางสาวแพทองธาร ชินวัตร ประธานคณะกรรมการพัฒนาซอฟต์พาวเวอร์แห่งชาติ และ รองประธานคณะกรรมการยุทธศาสตร์ซอฟต์พาวเวอร์แห่งชาติ ปาฐกถาพิเศษ หัวข้อ “ISAN Soft Power โอกาสและความท้าทายในการพลิกเศรษฐกิจอีสานให้รุ่งเรืองและยั่งยืน” จึงทำให้ผลงานการออกแบบของคุณธรากร คำทอน ผู้ออกแบบและตัดเย็บชุด Sabai: Pride of Isan fashion สไบความภาคภูมิใจของแฟชั่นอีสาน ถูกเลือกนำไปนำเสนอผ่านชุดของ นางสาวแพทองธาร ชินวัตร ต่อในงาน THACCA SPLASH – Soft Power Forum 2024 จัดขึ้นในวันที่ 28 มิถุนายน 2567 ที่ให้โอกาสนักออกแบบรุ่นใหม่ได้สืบสานคุณค่าผ้าทอพื้นถิ่นวัฒนธรรม นักออกแบบและทีมงานจาก สาขาวิชาการออกแบบ (สิ่งทอและแฟชั่น) คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น ได้ร่วมสร้างสรรค์ผลงานออกแบบโดยมีวัตถุประสงค์เพื่อต่อยอดภูมิปัญญาผ้าทอพื้นถิ่นอีสาน พร้อมเชิญชวนคนไทยให้ช่วยกันอนุรักษ์สืบสานต่อยอดผ้าไทย โดยนำมาใช้ สวมใส่ หรือประยุกต์ใช้ในรูปแบบอื่น ๆ ในการต่อยอดภูมิปัญญาเพื่อสร้างมูลค่าทางเศรษฐกิจให้แก่ประเทศต่อไป
รศ.ดร.กฤตภัทร ถาปาลบุตร คณบดีคณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น กล่าวว่า หนึ่งในภารกิจหลักของคณะ คือ การส่งเสริมและยกระดับภูมิปัญญาท้องถิ่น (Local Wisdom) ผ่านการออกแบบและสร้างสรรค์ผลงานที่สะท้อนถึงวัฒนธรรมและประเพณีของภูมิภาคอีสาน โดยมีเป้าหมายในการรักษาและต่อยอดความรู้และทักษะที่ถูกสืบทอดมาจากรุ่นสู่รุ่น พร้อมทั้งมุ่งมั่นในการจัดการเรียนการสอนที่ส่งเสริมการใช้ภูมิปัญญาท้องถิ่นเป็นส่วนสำคัญในการออกแบบ เพื่อให้ศิษย์ได้เรียนรู้และนำความรู้ไปใช้ในการสร้างสรรค์ผลงานที่มีคุณค่าและสะท้อนถึงวัฒนธรรมของภูมิภาค ซึ่งบ่มเพาะปลูกฝังแนวคิดทั้งศิษย์เก่าและศิษย์ปัจจุบัน
คุณธรากร คำทอน ผู้ออกแบบและตัดเย็บชุด Sabai: Pride of Isan fashion เผยว่า“โจทย์คือการเอาผ้าเอกลักษณ์ของชาวอีสาน มาผสมผสานกันให้เป็น 1 ชุด ภายใต้ความเป็นภาคอีสานทั้งหมด ซึ่งผ้าแต่ละชนิดมีความเป็นตัวเองสูง ชัดเจนทางด้านลวดลาย เทคนิค และการใช้งาน โดยการนำผ้าไหมมัดหมี่ ผ้าแพรวา และผ้าคราม มารวมเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันให้ได้ จึงเป็นสิ่งที่ยากพอสมควร สิ่งที่นึกถึงคือ ผ้าเบี่ยง ผ้าสไบพาดหน้าอกของผู้หญิงในภาคอีสาน ที่แต่ละชนเผ่าจะมีการใช้ผ้าเบี่ยงเป็นสัญลักษณ์บ่งบอกถึงเผ่าพันธุ์ แสดงถึงภูมิปัญญาที่งดงามและผ่านการเวลา เรื่องราวและสืบทอดจากรุ่นสู่รุ่น สัมผัสถึงความสง่างามและทรงพลังของผ้าผืนเล็ก ๆ ที่มากมายไปด้วยเรื่องราว วิถีชีวิตและภูมิปัญญาของคนที่ราบสูงที่เราเรียกกันว่า คนอีสาน ผสมผสานความเป็นสากลด้วยโครงสร้างเสื้อสูท และใช้สีสันที่ทันสมัยเพื่อปรับภาพลักษณ์ของผ้าไทยให้ได้มากที่สุดเท่าที่ความสามารถเราจะทำได้
ทั้งนี้ได้รับคำปรึกษาและให้โอกาสในการได้ออกแบบและตัดเย็บ จากคณาจารย์คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่นสาขาวิชาการออกแบบ (การออกแบบสิ่งทอและแฟชั่น) ในฐานะของศิษย์เก่า ขอขอบพระคุณเหล่าคณาจารย์ทุกท่านที่ยังสนับสนุนและผลักดันศิษย์ไปในทางที่ดีเสมอมา”
ผศ.ดร.ณัฏฐพงศ์ พรหมพงศธร ประธานหลักสูตรสาขาวิชาการออกแบบ ได้กล่าวว่า “งานชิ้นนี้เป็นงานที่ดี นำองค์ความรู้ภูมิปัญญาจากผ้าไทยมาพัฒนา ผสานทักษะฝีมือ มุมมองความคิดของทีมออกแบบ”
ทั้งนี้ คุณธรากร คำทอน ศิษย์เก่าคณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ เป็นนักออกแบบหนึ่งเดียวจากนอกเขตพื้นที่กรุงเทพและปริมณฑล ที่ได้ถูกคัดเลือกให้แสดงงานในโครงการประกวดศิลปนิพนธ์ Concept Wear the Humanity เมื่อปี 2562 นอกจากนี้ ยังเป็น 1 ใน 4 ตัวแทนจากประเทศไทยไปแข่งขันประกวดออกแบบบรรจุภัณฑ์ที่ญี่ปุ่น และคว้ารางวัล Bronze Price มาครอง ทั้งยังมีผลงานการออกแบบร่วมจัดแสดงในเวทีต่าง ๆ มากมาย ซึ่งเป็นตัวอย่างที่ชัดเจนของการประสบความสำเร็จจากการเรียนรู้และใช้ภูมิปัญญาท้องถิ่นในงานออกแบบ
ข่าวจาก : ฝ่ายสื่อสารองค์กร คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น
ภาพ : คุณธรากร คำทอน
ขอบคุณ : กองสื่อสารองค์กร มหาวิทยาลัยขอนแก่น และทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้อง
Re-Writer : ISAN Insight