ในช่วงเดือนมกราคมถึงพฤษภาคม 2568 มีแรงงานจากภาคอีสานเดินทางไปทำงานต่างประเทศอย่างถูกกฎหมายจำนวนทั้งสิ้น 14,206 คน โดยจังหวัดที่มีจำนวนแรงงานไปทำงานต่างแดนมากที่สุดคือ อุดรธานี ซึ่งมีประวัติการส่งออกแรงงานไปต่างประเทศมาอย่างยาวนาน โดยเฉพาะในอดีตที่ ซาอุดีอาระเบีย เคยเป็นจุดหมายปลายทางยอดนิยมของแรงงานจากจังหวัดนี้

 

แล้วทำไมต้องเป็นอิสราเอล?

นอกจาก ไต้หวัน เกาหลีใต้ ญี่ปุ่น ที่เป็นประเทศยอดนิยมสำหรับแรงงานในภาคอีสานแล้วนั้น อีกประเทศที่นิยมไปกันคือ ‘อิสราเอล’ รัฐของชาวยิวที่เต็มไปด้วยสถานการณ์ความขัดแย้งกับชาวปาเลสไตน์ รวมไปถึงชาวอาหรับโดยรอบตลอดเวลาตั้งแต่ก่อตั้งประเทศในช่วงหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 

โดยล่าสุดวันที่ 13 พฤษภาคม 2568 รัฐอิสราเอล ได้มีการปะทะกับอิหร่าน ส่งผลให้มีผู้เสียบาดเจ็บและชีวิตจำนวนมากในทั้ง 2 ประเทศ

แต่แม้ว่าสถานการณ์บ้านเมืองของประเทศนี้จะไม่เคยสงบ แต่ทำไม แรงงานชาวไทย โดยเฉพาะภาคอีสาน จึงเดินทางไปทำงานที่นั่นอย่างไม่ขาดสาย?

รัฐอิสราเอลนั้นตั้งอยู่ในดินแดนที่เต็มไปด้วยความแห้งแล้งและทะเลทราย ไม่ได้มีทรัพยากรธรรมชาติมากนัก แต่ถึงอย่างนั้น อิสราเอลก็ได้ทำการพัฒนาพัฒนาเทคโนโลยีและนวัตกรรมด้านเกษตรกรรมจนกลายเป็นผู้ส่งออกสินค้าเกษตรสำคัญของโลก ทั้ง พืชสวน เช่น ส้ม, อะโวคาโด, มะเขือเทศ และธัญพืช เช่น ข้าวสาลี, ข้าวบาร์เลย์, ข้าวโพด จนไปถึงการเลี้ยงปศุสัตว์อย่าง โคนม, ไก่ไข่, ไก่เนื้อ เป็นต้น

แต่ภาคเกษตรกรรมของอิสราเอลก็ประสบปัญหาการขาดแคลนแรงงานอย่างมาก เหตุผลนั้นเริ่มมาจากประวัติศาสตร์และสังคมของอิสราเอล อิสราเอลมีประวัติศาสตร์ความขัดแย้งกับปาเลสไตน์และกลุ่มฮามาสมายาวนาน ส่งผลให้แรงงานท้องถิ่นโดยเฉพาะชาวปาเลสไตน์ไม่สามารถทำงานในหลายพื้นที่ได้ ทำให้เกิดช่องว่างแรงงานในภาคเกษตรและภาคบริการ 

ดร.เมเอียร์ ชโลโม (เอกอัครราชทูตอิสราเอล ประจำประเทศไทย)

ด้วยเหตุนี้ ทางการอิสราเอลจึงเพิ่มโควตาการนำเข้าแรงงานจากต่างแดน ซึ่งแรงงานไทย โดยเฉพาะจากอีสาน ค่อนข้างได้รับความนิยมจากนายจ้างอิสราเอล เนื่องจากมีทักษะด้านการทำเกษตรเป็นทุนเดิม นอกจากนั้นแรงงานอีสานยังขึ้นชื่อเรื่องความขยัน อึด ถึก ทน ซื่อสัตย์ รับผิดชอบ และสามารถปรับตัวเข้ากับสภาพแวดล้อมใหม่ได้ดี ซึ่งไทยและรัฐอิสราเอลก็ได้มีโครงการจัดหาแรงงานไทยไปทำงานภาคการเกษตรที่อิสราเอล ภายใต้ชื่อ Thailand – Israel cooperation on the placement of workers (TIC) 

รายงานจากสถานเอกอัครราชทูตอิสราเอล ประจำประเทศไทย เปิดเผยว่า เมื่อวันที่ 13 ก.ค. 2563 ที่กรุงเยรูซาเลม รัฐบาลอิสราเอลและรัฐบาลไทยได้ลงนามในข้อตกลงฉบับใหม่ว่าด้วยเรื่องการจ้างแรงงานไทยจำนวน 25,000 คนไปทำงานในภาคการเกษตรในประเทศอิสราเอล

นายเมเอียร์ ชโลโม เอกอัครราชทูตอิสราเอลประจำประเทศไทย กล่าวว่า แรงงานไทยในภาคการเกษตรของอิสราเอลมีความสำคัญยิ่งต่อเศรษฐกิจอิสราเอล ที่ต้องการแรงงานผู้มีความชำนาญด้านเกษตรกรรม หลายปีที่ผ่านมา การทำงานหนักและอุทิศตนของแรงงานไทยส่งผลเลิศต่อความสำเร็จทางการเกษตรของอิสราเอลที่มีชื่อเสียงโด่งดังไปทั่วโลก ในฐานะผู้นำด้านวิทยาการการเกษตร

และในปี 2565 นี้ อิสราเอลเริ่มเพิ่มโควตาแรงงานต่างชาติอย่างชัดเจน โดยเฉพาะในภาคเกษตรที่เพิ่มโควตาแรงงานไทยอีก 13,000 คน และภาคก่อสร้างอีก 8,500 คน รวมถึงเตรียมเปิดรับแรงงานในภาคบริการ เช่น โรงแรม ร้านอาหาร และงานบริบาล

โดยช่วง มกราคม – พฤษภาคม 2568 มีแรงงานไทยเดินทางไปทำงานที่อิสราเอลแบบถูกกฎหมายทั้งสิ้น 7,257 คน คิดเป็น 28% ของแรงงานที่ไปทำงานต่างแดนในช่วงนั้น สูงที่สุดเท่ากับสัดส่วนแรงงานที่ไปไต้หวัน

นอกจากนั้น สิ่งที่ไม่พูดถึงไม่ได้คือ ค่าตอบแทน โดยปัจจัยด้านรายได้ก็เป็นแม่เหล็กสำคัญในการดึงดูดแรงงานไทย โดยรายได้เฉลี่ยของแรงงานไทยในอิสราเอลอยู่ที่ประมาณ 40,000–55,000 บาทต่อเดือน ซึ่งสูงกว่าค่าแรงในไทยถึง 2–3 เท่า ด้วยเหตุนี้ แรงงานไทยจึงยอมที่จะเสี่ยงภัย ทั้งจากสงคราม และปัญหาเกี่ยวกับคุณภาพชีวิตแรงงาน เพื่อแลกกับโอกาสที่จะสามารถยกระดับคุณภาพชีวิตของครอบครัวของพวกเขา

รายได้ที่สูงนี้ไม่เพียงแต่ช่วยให้แรงงานสามารถเลี้ยงดูครอบครัวในประเทศได้อย่างมั่นคงขึ้นเท่านั้น แต่ยังทำให้เกิดการสะสมทุนในการสร้างอนาคต เช่น การซื้อที่ดิน การสร้างบ้าน หรือการส่งลูกเรียนหนังสือ หลายครอบครัวในภาคอีสานมีความหวังพึ่งพิงรายได้จากสมาชิกในบ้านที่ไปทำงานต่างประเทศเป็นหลัก ขณะที่ตัวแรงงานเองแม้จะต้องเผชิญกับสภาพแวดล้อมที่เสี่ยงอันตราย เช่น ความขัดแย้งในภูมิภาค การทำงานหนักเกินชั่วโมง หรือการขาดหลักประกันด้านแรงงาน แต่ก็ยังมองว่าเป็น “โอกาสทอง” ที่หาไม่ได้จากงานในประเทศ

อ้างอิง:

• ไทยพีบีเอส (Thai PBS), ผู้ประกาศอิหร่านหนีเอาชีวิตรอด หลังอิสราเอลโจมตีสถานีโทรทัศน์
• กองบริหารแรงงานไทยไปต่างประเทศ
• กระทรวงแรงงาน,
• Thai PBS
• ไทยรัฐ, เปิดไทม์ไลน์ “อิหร่าน – อิสราเอล” ทำไมโจมตีกัน และเกี่ยวอะไรกับนิวเคลียร์?
• อิสราเอล, เจ้าแห่งเทคโนโลยีทะเลทราย
• ดร.เมเอียร์ ชโลโม, นวัตกรรมการเกษตร อิสราเอลถ่ายทอดให้ไทย
• นสพ.กรุงเทพธุรกิจ, แรงงานไทยเฮ! ‘อิสราเอล’ ลงนามจ้างงานภาคเกษตร 2.5 หมื่นคน