นับถอยหลัง 2 สัปดาห์ ก่อนปิดปีงบประมาณ 2567 อีสานอินไซต์พาเปิดว่าตลอดปี เรื่องเงินๆทองๆของรัฐ เป็นยังไงบ้าง
เริ่มต้นโดยปีนี้ อีสานได้รับจัดสรรงบประมาณทั้งหมดมาที่หน่วยงานในพื้นที่ทั้งหมด 2.3 แสนล้านบาท แบ่งเป็นงบที่กระทรวงจัดสรรให้กับหน่วยงานภายใต้กำกับในพื้นที่, งบที่ผ่านการบริหารงานของจังหวัดและกลุ่มจังหวัด และสุดท้าย เป็นงบองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.) แล้ว 2.3 แสนล้านบาทนั้น มากขนาดไหน เดี๋ยวอีสานอินไซต์จะแสดงให้เห็นภาพเอง
ถึง 2.3 แสนล้าน อาจดูเป็นจำนวนเงินที่มาก แต่เมื่อเปรียบเทียบกับตลอดทั้งปีงบฯ 67 มีอนุมัติกรอบวงเงินทั้งหมดถึง 3.4 ล้านล้านบาท สะท้อนว่าจากงบประมาณประเทศ 100% มีมาถึงอีสานเพียงแค่ 6% เท่านั้น ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงการกระจุกตัวของงบประมาณในส่วนกลางชัดเจน และเป็นที่น่าตั้งข้อสังเกตว่าทำไมส่วนกลางถึงจัดสรรงบประมาณให้อีสาน ภูมิภาคที่มีทั้งพื้นที่มากที่สุด และประชากรมากที่สุดเพียงเท่านี้
การกระจายอำนาจการบริหาร และงบประมาณ เพื่อประโยชน์ในการบริหารจัดการนโยบายรายพื้นที่ให้เหมาะสมกับความแตกต่างกันของแต่ละพื้นที่มากที่สุด แต่อีสานอินไซต์เห็นจุดที่น่าสนใจของการกระจายงบประมาณว่าในอีสาน กว่า 89% ของงบที่ได้รับจัดสรร เป็นงบที่ได้รับผ่านหน่วยงานย่อยในแต่ละกระทรวงเพื่อดำเนินการตามแผนปฏิบัติงานของหน่วยงานนั้น ๆ ซึ่งมีรูปแบบการบริการจัดการที่มีความใกล้เคียงกันสูงในแต่ละพื้นที่ ต่อมาอีก 2% เป็นงบที่จ่ายผ่านจังหวัดและกลุ่มจังหวัด ซึ่งนับเป็นอำนาจการบริหารจัดการของผู้ว่าราชการจังหวัดในแต่ละพื้นที่ ซึ่งก็ยังต้องขึ้นตรงกับกระทรวงมหาดไทยจากส่วนกลางอยู่ดี ทำให้เหลืองบอีกเพียง 9% เท่านั้น ที่เป็นงบส่งเสริมให้กับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นที่เป็นบุคคลที่นับเป็น represent จากการลงคะแนนเสียงของคนในพื้นที่ ซึ่งเมื่อมองในรูปแบบนี้แล้ว จะเห็นข้อจำกัดอย่างชัดเจนในการดำเนินการนโยบายหรือมาตรการต่าง ๆ ที่เหมาะสมกับพื้นที่ จากข้อจำกัดของงบประมาณที่ได้รับอย่างจำกัด และถึงแม้ปัญหาในปัจจุบันในหลายพื้นที่อาจยังไม่ถูกแก้ไข แต่วงเงินในปัจจุบันของ อปท. ในปีงบฯนี้ก็ถูกเบิกจ่ายจนใกล้ครบถ้วนแล้ว ทำให้ในหลายพื้นที่ อาจมีโอกาสที่เจอปัญหาในพื้นที่ไม่ถูกแก้ให้ตรงจุด จากมาตรการหลักของส่วนกลางที่อาจจะไม่ “One Size Fits All” นั้นเอง
ที่มา ข้อมูลเบิกจ่ายล่าสุด ณ วันที่ 13 กันยายน 2567 จากกรมบัญชีกลาง
