พาเปิด “พระราชกรณียกิจสำคัญ” สมเด็จพระพันปีหลวง ที่เปลี่ยนชีวิตคนอีสาน

🧵โครงการส่งเสริมศิลปาชีพ ได้เป็นรากฐานเศรษฐกิจสร้างสรรค์ของอีสาน

โครงการส่งเสริมศิลปาชีพในภาคอีสาน โดยเฉพาะ “ผ้าไหมมัดหมี่” จังหวัดนครพนม และ “ผ้าไหมแพรวา” จังหวัดกาฬสินธุ์ เป็นตัวอย่างของการพัฒนาเศรษฐกิจฐานรากที่ใช้ทุนทางวัฒนธรรมเป็นเครื่องมือสำคัญ พระราชดำริของสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ได้ฟื้นฟูภูมิปัญญาการทอผ้าไหมพื้นบ้านให้กลับมามีมาตรฐานระดับสากล และกลายเป็นอัตลักษณ์ที่ชาวอีสานภาคภูมิใจ จนได้รับสมญานาม “ราชินีแห่งไหมไทย”

“ผ้าไหมไทย” ไม่ได้เป็นเพียงสินค้าหัตถกรรมเท่านั้น แต่กลายเป็รเครื่องมือของการกระจายรายได้สู่ครัวเรือนชนบท โดยเฉพาะกลุ่มสตรีและผู้สูงอายุที่มีทักษะการทอผ้าอยู่แล้ว การส่งเสริมให้เกิดการออกแบบร่วมสมัยและการตลาดเชิงสร้างสรรค์ (Creative Economy) ช่วยให้ผ้าไหมกลายเป็นสินค้าพรีเมียมที่มีมูลค่าสูงขึ้น อีกทั้งยังสร้างโอกาสการเชื่อมโยงกับอุตสาหกรรมท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม ซึ่งกำลังเติบโตในภาคอีสานอย่างต่อเนื่อง

 

🌳โครงการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม เป็นการอยู่ร่วมกับป่าอย่างยั่งยืน

เป็นอีกหนึ่งพระราชดำริสำคัญคือโครงการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ที่ริเริ่มแนวคิดให้ “คนอยู่ร่วมกับป่าได้อย่างยั่งยืน” โดยมีพื้นที่นำร่องในจังหวัดนครพนมและยโสธร อย่างเช่น “บ้านเล็กในป่าใหญ่” ซึ่งเป็นแบบจำลองของการใช้ทรัพยากรธรรมชาติอย่างรู้คุณค่า ร่วมกับการสร้างรายได้จากอาชีพเสริม เช่น การปลูกไม้ผล การทำเกษตรอินทรีย์ และการท่องเที่ยวเชิงนิเวศนั่นเอง

โครงการนี้ล้วนเป็น “จุดเปลี่ยนของแนวคิดอนุรักษ์แบบมีส่วนร่วม” ที่ยกระดับจากการควบคุมทรัพยากรโดยรัฐ มาสู่การจัดการร่วมกับชุมชน ซึ่งช่วยลดความขัดแย้งระหว่างการอนุรักษ์กับการดำรงชีพ อย่างไรก็ตาม ความยั่งยืนจะเกิดขึ้นได้จริงก็ต่อเมื่อมีการพัฒนากลไกเศรษฐกิจสีเขียว เช่น คาร์บอนเครดิต การรับรองสินค้าป่าไม้ และการพัฒนาแบรนด์สินค้าท้องถิ่นเชิงนิเวศ เพื่อให้คนในชุมชนเห็นคุณค่าของป่าในเชิงเศรษฐกิจมากพอที่จะปกป้องทรัพยากรด้วยตนเอง

 

🏥ด้านสาธารณสุขและการแพทย์ ยกระดับคุณภาพชีวิตและทุนมนุษย์ของอีสานฃ

สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ทรงให้ความสำคัญกับการดูแลผู้ป่วยในพระราชานุเคราะห์ และการขยายบริการทางการแพทย์ไปยังพื้นที่ห่างไกล หนึ่งในตัวอย่างสำคัญคือ “ศูนย์หัวใจสิริกิติ์ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ” มหาวิทยาลัยขอนแก่น ซึ่งทำหน้าที่เป็นศูนย์กลางการรักษาโรคหัวใจและโรคซับซ้อนให้แก่ประชาชนในภาคอีสาน

การเกิดขึ้นของ ศูนย์การแพทย์นี้ไม่ได้มีบทบาทเพียงด้านสุขภาพเท่านั้น แต่ยังเป็น “ศูนย์กลางความรู้” ที่ยกระดับศักยภาพของบุคลากรทางการแพทย์ในภูมิภาค และลดความเหลื่อมล้ำด้านบริการสุขภาพในชนบท นอกจากนี้ การเชื่อมโยงระหว่างหน่วยงานแพทย์กับโครงการศิลปาชีพและสิ่งแวดล้อม ยังช่วยสร้างระบบนิเวศสุขภาพชุมชน (Community Health Ecosystem) ที่ทำให้คนอีสานมีสุขภาพกายและใจเข้มแข็ง พร้อมพัฒนาเศรษฐกิจท้องถิ่นไปพร้อมกัน

🔎จากโครงการพระราชดำริสู่โมเดลพัฒนาอีสานยั่งยืน จะเห็นได้ว่า พระราชดำริของสมเด็จพระพันปีหลวงคือ “ต้นแบบของการพัฒนาแบบองค์รวม” (Holistic Development) ที่มุ่งสร้างทุนมนุษย์ ทุนวัฒนธรรม และทุนสิ่งแวดล้อมให้เชื่อมโยงกันอย่างสมดุลนั่นเอง

 

 

อ้างอิงจาก:

– กรมส่งเสริมศิลปาชีพ

– กรุงเทพธุรกิจ

– สถาบันสิ่งแวดล้อมไทย (TEI)

– มหาวิทยาลัยขอนแก่น

– Journal of Rural Development

– กระทรวงสาธารณสุข

– กรมป่าไม้

– ศูนย์ศึกษาการพัฒนาภูพานอันเนื่องมาจากพระราชดำริ

– ศูนย์หัวใจสิริกิติ์ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

 

ติดตาม ISAN Insight & Outlook ทุกช่องทางได้ที่

https://linktr.ee/isan.insight

 

#ISANInsightAndOutlook #อีสาน #ISAN #อีสานอินไซต์ #Business #Economy #ธุรกิจ #เศรษฐกิจ #ธุรกิจอีสาน #เศรษฐกิจอีสาน #พระราชกรณียกิจสำคัญ #สมเด็จพระพันปีหลวง #ศูนย์หัวใจสิริกิติ์ #ผ้าไหมแพรวา #ผ้าไหมมัดหมี่ #บ้านเล็กในป่าใหญ่ #โครงการป่ารักน้ำ