ก่อนอื่นต้องรู้ว่า ‘ความยากจน’ หรือ Poverty สามารถแบ่งได้ 2 ประเภท คือ ความยากจนด้านตัวเงิน (Monetary Poverty) และที่ไม่ใช่ตัวเงิน (Non-monetary poverty)
.
เครื่องมือวัดความยากจนด้านตัวเงิน คือ เส้นความยากจน (Poverty line) ดังนั้น ผู้ที่มีรายได้หรือค่าใช้จ่ายเพื่อการบริโภคต่ำกว่าเส้นความยากจนจะถูกจัดให้เป็นคนจน
.
ปี 2563 ภาคอีสาน มีเส้นความยากจน (ด้านรายจ่าย) อยู่ที่ 2,495 บาท/คน/เดือน ทำให้จำนวนคนจนมากถึง 2,128,610 คน หรือคิดเป็นสัดส่วน 11.54% ของคนอีสาน
.
โดยสัดส่วนคนจนในอีสานนี้ ถ้านำมาเปรียบเทียบกับภาพรวมทั้งประเทศหรือระดับภูมิภาค ถือว่าเป็นเปอร์เซ็นต์ค่อนข้างสูง (ไม่ดี) ยิ่งในระดับภูมิภาคเป็นรองแค่ภาคใต้ (สัดส่วนคนจนทั้งประเทศ 6.84% | ภาคใต้ 11.62% | ภาคเหนือ 6.83% | ภาคกลาง 3.25% | กรุงเทพฯ 0.49%)
.
จังหวัดที่มีสัดส่วนคนจนสูงสุดในอีสาน ได้แก่
1. กาฬสินธุ์ 23.79%
2. นครราชสีมา 21.20%
3. นครพนม 20.33%
.
จังหวัดที่มีสัดส่วนคนจนต่ำสุดในอีสาน ได้แก่
1. เลย 0.28%
2. ขอนแก่น 0.75%
3. หนองคาย 3.42%
.
สาเหตุส่วนหนึ่งมาจากปัญหาโครงสร้างการผลิต ซึ่งแรงงานอีสานส่วนใหญ่ประกอบอาชีพการเกษตร และเป็นแรงงานนอกระบบ มีรายได้ไม่แน่นอน จึงส่งผลไปถึงค่าใช้จ่ายในชีวิตประจำวันด้วย โดยจากข้อมูลปี 2564 พบว่า ภาคอีสานมีแรงงานนอกระบบมากที่สุด 7.2 ล้านคน หรือคิดเป็น 75.2%
อย่างไรก็ตาม ปี 2565 ประเทศไทย รวมถึงภาคอีสานกำลังเผชิญสถานการณ์เงินเฟ้ออย่างหนัก (จากฝั่ง Supply คือ ของแพงขึ้นจากต้นทุนการผลิตเพิ่ม ไม่ใช่ Demand ซื้อเพิ่ม)
.
เดือนเมษายนที่ผ่านมา ไทยมีอัตราเงินเฟ้อทั่วไป 4.65% (YoY) ส่วนภาคอีสาน เงินเฟ้อ 4.14% และคาดว่าเดือน พฤษภาคม นี้จะขยับขึ้นอีก จากปัจจัยราคาพลังงานที่ปรับเพิ่มขึ้น เนื่องจากไม่มีการอุดหนุนราคาพลังงาน ทั้งน้ำมันและก๊าซหุงต้ม ในขณะที่ต้นทุนการผลิตสินค้าและราคาอาหารมีแนวโน้มขยับขึ้น
.
การที่ต้องเผชิญสถานการณ์เงินเฟ้อ ไหนจะอัตราดอกเบี้ยที่พร้อมจะขึ้นตามเงินเฟ้อ ในขณะที่ค่าแรงยังเท่าเดิม (ข้อมูลค่าจ้างขั้นต่ำล่าสุด เป็นของปี 63) ทำให้ในระยะยาวเราอาจต้องรับมือกับปัญหาหนี้ครัวเรือน รวมไปถึงสัดส่วนคนจน และความเหลื่อมล้ำที่รุนแรงขึ้นอีก ดังนั้น จึงถือเป็นความท้าทายของนโยบายรัฐที่จะต้องลดปัญหาเหล่านี้ให้ได้โดยเร็ว
.
.
อ้างอิงจาก : https://kku.world/v8kdy
https://kku.world/ndabc
https://kku.world/3zdxb
https://kku.world/mat0q
https://kku.world/9h7fd
https://kku.world/8qcj9
.
#ISANInsightAndOutlook #อีสาน #ความยากจน #MonetaryPoverty
