“ซอดแจ้ง (Sod Chaeng Spirit of Issan)” – อุบลราชธานี
“ซอดแจ้ง” แปลว่า แสงแรกยามเช้า โรงกลั่นสุราชุมชนซอดแจ้ง เกิดจากแนวคิดในการช่วยเหลือเกษตรกรและชุมชนในท้องถิ่น อีกทั้งยังเพิ่มมูลค่าสินค้าเกษตร เริ่มต้นในปี 2563 จากการพัฒนาจุลินทรีย์ธรรมชาติเพื่อการเกษตร (EM) โดยใช้ทดแทนปุ๋ยเคมีที่ประสบความสำเร็จอย่างสูง ทำให้ได้ผลผลิตทางการเกษตรที่มีคุณภาพ และให้ผลผลิตที่มากกว่าการใช้เคมี จากนั้นได้พัฒนามาเป็นสุราชุมชนที่มีคุณภาพ พัฒนาสูตรการผลิตและนำวิธีการผลิตที่ทันสมัยมาใช้ร่วมกับภูมิปัญญาท้องถิ่นอีสาน สร้างมูลค่าและมาตรฐานให้แก่สุราชุมชนของไทย
“เหล้าคูน” – ขอนแก่น
คุณสวาท อุปฮาด ทำนาอินทรีย์แล้วไม่อยากเอาข้าวไปขายให้โรงสี จึงเกิดความคิดว่าเอามาทำเหล้าดีกว่า จากข้าวอินทรีย์มาเป็น “สุรา” ด้วยความที่ในวัยเด็กเขาเติบโตมากับการเห็นพ่อแม่ต้มสุรา พอจะซึมซับองค์ความรู้นั้นมาบ้าง นำมาสู่การเป็นการตั้งกลุ่มวิสาหกิจชุมชน เกิดโรงกลั่นสุราชุมชนขนาดเล็ก แต่การทำวิสาหกิจชุมชนและจดแจ้งอย่างถูกต้องไม่ใช่เรื่องง่าย ซึ่งได้เริ่มจดทะเบียนเมื่อปี 2560 จนกระทั่งต้นปี 2562 ถึงได้ผลิตจริง
“สาคู Saku” – นครราชสีมา
สุราชุมชนจากเขาใหญ่ Saku ทดลองทำมาแล้ว 3 ปี แต่พึ่งได้รับอนุญาตเมื่อกันยายน 2565 ชื่อแบรนด์คือชื่อยายทวดของเจ้าของแบรนด์ เพราะเหล้าตัวนี้เป็นสูตรของยายที่เคยทำสมัยสาวๆ ยายเล่าให้ฟังว่าทำประมาณไหน แล้วก็เอามาผสมกับความรู้ในอินเตอร์เน็ตร่วมด้วย ได้ทดลองทำดื่มเองมาแล้วปรับปรุงมาเรื่อยๆ จนมองหาวิธีแปรรูปวัตถุดิบที่มีเยอะตามท้องถิ่น เมื่อก่อนเคยเอานมวัวมาหมักเหล้าแล้วกลั่นแต่รสชาติมันออกมาไม่ดี จึงได้ปรับเปลี่ยนเป็นข้าวโพด และได้พัฒนาวิธีการผลิตเรื่อยๆ จนเกิดเป็นแบรนด์ Saku
“ออนซอน Onson” – สกลนคร
เริ่มมาตั้งแต่ปี 2561 แต่เกือบเลิกทำเพราะไม่มีผู้สานต่อ เจ้าของคนปัจจุบันเล่าว่า “จริงๆ แล้วเจ้าของเดิมคือคุณลุงข้างบ้าน แกทำเหล้าออนซอนเป็นงานอดิเรก แต่จุดเปลี่ยนคือเจ้าของคนปัจจุบันกลับจากกรุงเทพ มาเปิดร้านอาหารที่สกลนคร จึงเริ่มเอาเหล้าตัวนี้มาทำอาหาร จนเมื่อถึงต้นปี 2565 คุณลุงจะเลิกทำจริงๆ ผมเลยบอกว่าถ้าจะเลิกเดี๋ยวผมมาช่วยทำต่อเอง จากนั้นก็เริ่มมาปรับสูตรและเริ่มรีแบรนด์ใหม่ เหล้าตัวดั้งเดิมเป็นอ้อยทั้งหมดเลย จากนั้นได้เริ่มทำเหล้าจากใช้ช่อดอกมะพร้าวด้วย”
“อีสานรัม (ISSAN RUM)” – หนองคาย
แบรนด์ที่เริ่มต้นจากคู่สามีชาวฝรั่งเศส-ภรรยาสาวไทย เริ่มทดลองทำเหล้าตั้งแต่การปลูกอ้อยเอง หมักเอง กลั่นเองตั้งแต่ปี 2556 โรงงานอยู่ที่หนองคาย ผลิตโดยใช้อ้อยในพื้นที่เป็นวัตถุดิบหลัก เหล้าตัวนี้เคยได้รางวัลเหรียญเงินจากเวทีระดับโลก IWSC (International Wine and Spirit Competition) ปี 2557 ในปีแรกที่เริ่มจำหน่าย และขณะนี้พวกเขาได้ขยายโรงงานไปผลิตรัมอีกตัวจากน้ำตาล Molas บนเกาะสมุยเป็นที่เรียบร้อย
อ้างอิงจาก:
– เว็บไซต์ของบริษัท
– ประชาชนเบียร์
