เพราะเหตุใด? การลงทุนของจีน🇨🇳ในไทย🇹🇭 หรือการเข้ามาทำธุรกิจของจีนในไทย ถึงเป็นเรื่องที่น่ากังวลกว่าชาติอื่นๆ🇮🇳🇺🇲🇯🇵🇰🇷

การที่ธุรกิจจีนได้รับการจับตามองและก่อให้เกิดความกังวลในหมู่ผู้ประกอบการไทยนั้น เป็นปรากฏการณ์ที่เกิดจากปัจจัยหลายประการที่ซับซ้อนและเกี่ยวเนื่องกัน

แม้ว่าการลงทุนในประเทศไทยทั้งค่าจ้างแรงงาน ค่าเช่า ค่าใช้จ่ายจะสูงกว่าประเทศอื่น แต่นักลงทุนยังคงสนใจเข้ามาลงทุน โดยเฉพาะนักลงทุนจีนที่เข้ามาลงทุนในไทยสาเหตุส่วนหนึ่งมาจากศักยภาพด้านแรงงานไทยที่มีคุณภาพ และในภูมิภาคนี้ไทยคือคู่ค้าที่สำคัญที่สุดของจีน จึงทำให้นักลงทุนจีนเข้ามาเปิดตลาดที่ใหญ่กว่า และเชื่อว่าคุ้มกับการลงทุน คลิกอ่านบทความก่อนหน้า มหาอำนาจ จีนกำลังลงทุนอะไรในอีสาน?

จากบทสัมภาษณ์ตัวอย่างผู้ประกอบในอีสานของ ISAN Insight and Outlook พอจะสรุปสาเหตุหลักที่ทำให้ผู้ประกอบการไทยกังวลต่อการเข้ามาแข่งขันของธุรกิจ และการเข้ามาลงทุนของจีนในประเทศไทย และภาคอีสาน ดังนี้

• การแข่งขันทางธุรกิจที่รุนแรง: ธุรกิจจีนมักเข้ามาพร้อมกับทรัพยากรที่แข็งแกร่ง ทั้งในแง่ของเงินทุน เทคโนโลยี และประสบการณ์ ทำให้เกิดการแข่งขันที่สูงขึ้นในตลาด ส่งผลกระทบต่อผู้ประกอบการรายย่อยและรายกลางในประเทศ
• ราคาถูกต้นทุนต่ำ: จากข้อได้เปรียบจาก Economy of Scale การทุ่มตลาดด้วยราคาที่ต่ำกว่าต้นทุน ด้วยสายป่านที่ยาวจะทำให้สงครามราคาจีนได้รับชัยชนะ ก่อนกินส่วนแบ่งการตลาดส่วนใหญ่ และควบคุมราคาขึ้น-ลง ได้ในภายหลังเพื่อทำกำไรจากส่วนต่างที่ขาดทุนก่อนหน้า
• การนำระบบและซัพพลายเออร์จากจีนมาด้วย: การไม่พึ่งพา ห่วงโซ่อุปทาน(supply chain)ของประเทศที่เข้าไปลงทุน เช่น รถยนต์ญี่ปุ่นตั้งโรงงานประกอบในไทย อะไหล่ กระจก พลาสติก ล้วนพึ่งพาซัพพลายเออร์ในไทย รวมถึงสร้างงานและการจ้างงานให้คนในประเทศ แต่ธุรกิจจีนพึ่งพาตัวเองสูง และลดการพึ่งพาซัพพลายเออร์ในประเทศคู่ลงทุน เช่น เครื่องดื่ม นำเข้าวัตถุดิบจากจีน เครื่องจักรจากจีน และอาจมีการจากงานแรงงานต่างด้าวเป็นหลัก ทำให้เกิดความกังวลในการใช้ทรัพยากรของประเทศไทยแต่ผลตอบแทนในเชิงเศรษฐกิจไม่คุ้มค่า และทำให้ SME และซัพพลายเออร์ในไทยได้รับผลกระทบ
• การเข้าซื้อกิจการและการควบรวมกิจการ: การที่ธุรกิจจีนเข้ามาซื้อกิจการของบริษัทไทยในอุตสาหกรรมต่าง ๆ ทำให้เกิดความกังวลเกี่ยวกับการผูกขาดตลาด การสูญเสียทรัพย์สินทางปัญญา และการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างอำนาจทางเศรษฐกิจ
• ผลกระทบต่อโครงสร้างเศรษฐกิจ: การลงทุนของธุรกิจจีนในปริมาณมากอาจส่งผลให้โครงสร้างเศรษฐกิจของประเทศเปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็ว ซึ่งอาจนำมาซึ่งทั้งโอกาสและความท้าทายใหม่ ๆ
• ความแตกต่างทางวัฒนธรรมและการทำงาน: ความแตกต่างทางวัฒนธรรมในการทำธุรกิจและการบริหารจัดการองค์กร อาจเป็นอุปสรรคในการปรับตัวและทำงานร่วมกันระหว่างผู้ประกอบการไทยและจีน

แต่ที่น่ากลัวกว่าทุนจีนอย่างถูกกฎหมาย คือ การระบาดของทุนจีนเทา ที่เกิดจากการปราบปรามในจีนแผ่นดินใหญ่ จนทำให้เกิดการหลบหนี และย้ายถิ่นการตั้งสำนักงานมาในกลุ่มประเทศอาเซียน โดยเฉพาะไทยที่มีระบบสาธารณูปโภคพื้นฐานและครบครัน

อย่างไรก็ตาม การมองธุรกิจจีนในแง่ลบเพียงอย่างเดียวอาจไม่ครอบคลุมภาพรวมทั้งหมด การเข้ามาของธุรกิจจีนก็ได้นำมาซึ่งโอกาสในการพัฒนาเศรษฐกิจของประเทศ เช่น การถ่ายทอดเทคโนโลยี การสร้างงาน และการขยายตลาดส่งออก

เพื่อรับมือกับสถานการณ์ดังกล่าว ผู้ประกอบการไทยควรให้ความสำคัญกับการพัฒนาศักยภาพของตนเอง เพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขัน และแสวงหาพันธมิตรทางธุรกิจที่เหมาะสม นอกจากนี้ รัฐบาลควรมีนโยบายที่ส่งเสริมการลงทุนและการพัฒนาธุรกิจของคนไทยควบคู่ไปกับการเปิดรับการลงทุนจากต่างชาติ เพื่อให้เกิดประโยชน์สูงสุดต่อประเทศชาติ